Suy nghĩ về KT miền Nam trước 1975 và bây giờ .

Nhân dịp nước Mỹ và thế giới tránh được một thảm họa về kinh tế .
(Bài này trích từ một bài viết trước đó , trên blog này , và sửa lại chút đỉnh) .

1/ Trước 1975 , phần đông những đại gia là do làm ăn giỏi giắn , nên tạo nhiều của cải . Vì miền Nam lúc đó đã là 'tủ bày hàng' (show-case) của chủ nghĩa tư bản hoàn chĩnh ; chứ ko phải thứ CNTB HOANG DÃ như hiện nay .
Vì sao tôi nói vậy , nhờ áp dụng tam quyền phân lập , dù chưa hoàn chỉnh  (do đang  có chiến tranh) , miền Nam đã có NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN : nghĩa là MỌI NG ĐỀU BÌNH ĐẲNG TRƯỚC PHÁP LUẬT và MỌI TRANH CHẤP ĐỀU GIẢI QUYẾT THEO PL .
VD 1 : Ba tôi có 1 căn nhà mặt tiền (ở SG) cho thuê . Người thuê thường xuyên thiếu tiền nhà và làm hư hỏng nhà . Ba tôi muốn lấy lại nhưng bà ta và gđ ko chịu đi . Ba tôi đành thuê LS  , bà ta cũng thuê LS . Do chế độ cũ , có phần nào ủng hộ (giúp đở) dân ABC (dân thuê nhà) , nên chánh án cứ thả nổi , ko quyết định . Mãi tới khi bà đi Mỹ (1992) , diện con lai , bà đưa mấy cây vàng để ba tôi viết giấy bán nhà . Có giấy này , bà mới đi được vì ko còn tranh chấp . (Ba tôi có dám thuê XHĐ hay nhờ CS trục xuất bà này ra khỏi nhà ,  như nhiều nơi ở VN áp dụng , có cả dân phòng + QĐ tham gia) .
VD 2 : Vừa rồi , ông NV Bình , thống đốc , xin miễn kiểm tra Hải quan đối với vàng nhập khẩu . Như vậy là VI HIẾN  , vì theo luật thương mại , (soạn thảo dựa trên luật MẸ là HP) , thì NHNN chỉ là một PHÁP NHÂN , phải chịu kiểm tra HQ như mọi pháp nhân KT khác . Dân VN ngoan ngoản , chứ ở nước dân chủ  , sẽ ko xãy ra việc này . Ông Bình có bằng TS về KinhTế tại LX  , chắc cũng thuộc loại Bovine Ph.D. , như TS có thực tài như Nguyễn văn Hiệu đã mĩa mai .
( Nếu muốn cho phép vàng nhập đc miễn thủ tục HQ thì Quốc hội phải họp lại để sửa đổi luật thương mại .
Thời gian qua , CP ưu đải các thành phần KT quốc doanh cũng vi phạm Luật TM , tức là vi phạm HP) .
2/ Các nước dân chủ  , gần như mọi lãnh vực kinh tế đều là tư nhân , như điện , nước , bưu điện , điện thoại , v.v... Vai trò của nhà nước là điều tiết (regulate) và theo dỏi (monitor) để ngăn ngừa vi phạm. VD : Giá xăng dầu do thị trường quyết định , nhà nước chỉ can thiệp khi có khủng hoảng năng lượng thế giới .
Vì nguyên tắc của thị trường tự do (free market)  là để thị trường tự điều chỉnh . Ví dụ : xăng hay lên giá bất thường thì dân mua xe hybrid (chạy xăng+điện) , xử dụng xe bus , nếu gần nhà thì đi xe đạp . Hiện nay , ở SJ có dịch vụ cho mướn xe đạp (do CP tổ chức) . Chỉ cần đóng 1 lệ phí nhỏ là bạn có thể dùng xe đạp , để sẳn tại nhiều trạm ; tránh lệ thuộc xăng dầu , giảm ô nhiễm môi trường ; CP  ko đánh thuế xe hybrid để khuyến khích  .
3/ Trong từ NGUY CƠ (risk) , có Cơ là cơ hội (opportunity) . Nói đơn giản , luôn luôn có giải pháp thay thế (alternative) cho mọi vấn đề .
Có thể nói , ở Mỹ , mọi thứ ĐỀU có thể thay thế , kể cả TỔNG THỐNG  . Không có ai hay cơ quan quan trọng nào đến mức KHÔNG THỂ thay thế , vì cho rằng làm như vậy là MẤT ỔN ĐỊNH (như các quan CS thường biện luận) .
Vừa rồi , gần như các cơ quan liên bang cũa Mỹ đóng cửa ; TT bó tay vì việc này đúng PL , do QH muốn như vậy để làm áp lực . QH do dân bầu , nhưng theo HP , lại mạnh hơn TT trong một số  trường hợp.
Những ng làm trong cơ quan LB , nghỉ 16 ngày ko lương (furlough) hay những ai cần các dịch vụ của LB , chỉ biết kêu trời vì mọi việc đều đúng PL .
(còn tiếp) .
Ngày 17 Oct 13 .