Kellie Lim : xã hội và gđ đã giúp cô bé 8 t Mỹ gốc Hoa bị cụt ba chi thành BS .

- Gần như ai cũng có TIỀM NĂNG : điều quan trọng là phát hiện và biết xử dụng nó .

Lời nói đầu : Người Mỹ đã thực hiện câu nói "MÌNH VÌ MỌI NGƯỜI , MỌI NGƯỜI VÌ MÌNH" ; ở VN có thời gian dài ng CS thường hay nói câu này nhưng chỉ là KHẨU HIỆU . Cũng như HCM từng nói  " ng ta không sợ khó khăn gian khổ , nhưng chỉ sợ ko công bằng" ; tôi gần như ko thấy các quan tham VN nhắc tới câu này !!!
Sáng giờ , sau khi đọc bài về ng tàn tật tại mỹ trên FB Kelk Jr Nguyễn , tôi cố gắng dùng Google để tìm tên của "chinese-american amputee student became physician " nhưng ko được . (Tôi có cắt bài báo trên San Jose Mercury News để dành nhưng nay ko biết nằm đâu) . Mới đây tôi google " sinh viên mỹ cụt tay trở thành bác sĩ" thì sau vài lần đã có kết quả ; đó là Kellie Lim , Mỹ gốc Hoa , cụt tới 3 chi .
Ở VN , cũng có ng đạt thành tích như vậy nhưng do phấn đấu CÁ NHÂN , ở Mỹ thì lại khác : cả xã hội XÚM NHAU giúp cô ta . Bạn nào ở Mỹ đều biết thái độ của xã hội đối với ng tàn tật như thế nào . Tôi biết 1 cô cán sự xã hội mù từ nhỏ , từng làm giấy tờ cho tôi . Dù qua Mỹ khi đã 18 t , cô vẫn đi học ĐH và làm giấy tờ hay thông dịch cho ng VN sáng mắt mới qua và đánh máy chữ và nói tiếng Anh ko thua ng Mỹ !  
(Tôi đã viết về BS KELLIE LIM dựa trên nền tảng của bài dịch từ Google Dịch . Do nhiều đoạn Google Dịch quá ngây ngô nên tôi phải sửa lại cho dễ hiểu . Tôi phải dùng 2 máy tính : một máy cho phần Anh ngữ , máy còn lại tôi dùng Microsoft Word để sửa lại bài dịch này ; và thỉnh thoảng vào Google Dịch và Vdict cho các từ tiếng Anh không hiểu hay mơ hồ - vì đã lâu ko dùng . - Tài) . 

===

GIẤC MƠ ĐÃ BẤT CHẤP BỊ CỤT CHI . (Dream defies loss of limbs)
Nguồn : LA Times 27 May 2007 (cách đây 7 năm) .
 
"Nhiễm trùng tàn phá đã hủy diệt chân tay cô , biến cô thành một ng cụt 3 chi từ lúc 8 tuổi và sớm phải đối mặt với một cuộc sống với chân tay giả, xe lăn và phục hồi chức năng thường rất đau đớn.
Nhưng từ đau khổ đó, Lim tạo nên một cuộc sống thành đạt. Thứ sáu này , cô ấy sẽ tốt nghiệp trường y UCLA (University of California at Los Angeles) và sau đó sẽ bắt đầu một chương trình thường trú (residency) tại trung tâm y tế này" .
Chuyên khoa của cô ? Khoa Nhi, với sau đó có thể tập trung về dị ứng và các bệnh truyền nhiễm ở trẻ em .
"Chỉ cần có kinh nghiệm của một người đã từng bịnh và bị tàn phá như thế này đã có thể mang lại - không chỉ cho tôi mà còn cho gia đình tôi - một triển vọng (perspective) mà người khác không nhất thiết phải có " ng gốc bang Michigan 26 tuổi đã nói thời gian gần đây.
Trong tất cả các đề tài (topic) mà cô đã trải qua trong trường y, chỉ có công việc của cô với trẻ em để lại cho cô "mỉm cười ở cuối ngày."
Lim thực hiện việc học y khoa của mình với một quyết tâm (determination) gây kinh ngạc (awe) các giáo sư và sinh viên và giành được giải thưởng cao nhất tại trường - do xuất sắc trong khoa nhi.
Từ chối không sử dụng một cánh tay giả, cô đã cho thấy rằng cô có thể thực hiện hầu hết các thủ tục y khoa bằng một tay, bao gồm lấy máu và chích thuốc . Cô sống một mình trong một căn hộ ở Westwood không có thiết bị đặc biệt cho người khuyết tật và lái một chiếc xe chỉ với một sự thích nghi: một núm xoay trên tay lái . Cô đang học bơi, đang cố gắng cưỡi ngựa và thậm chí đã nhảy dù đôi (tandem skydiving) gần đây.
Lim, có chân được cắt bỏ khoảng 6-inch (khoảng 1,5 tấc) dưới đầu gối , đã từ bỏ chiếc xe lăn của mình năm trước và đi như vậy dọc hành lang bệnh viện dài và đông đúc - với bước đi hơi nhún lên nhún xuống (bouncy stride) - mà bạn mới cùng lớp và bệnh nhân mới thường trong nhiều tuần không biết rằng chân tay giả nằm trong đôi giày và ống quần của cô .
Trong giờ thăm bịnh , cô miễn cưỡng chấp nhận phải ngồi ghế cạnh giường BN mà loét đau đớn mọc trên da họ chạm chân tay giả của cô . (Cô đã trải qua nhiều lần ghép (graft) tay trong những năm qua để thích hợp với tay giả.)
Đồng nghiệp nói sự trầm tỉnh của Lim trong môi trường bận rộn của bệnh viện làm cho người khác thoải mái.
"Với Kellie, trước nhứt bạn nhận ra cô không có bàn tay . Nhưng sau khoảng năm phút, cô ấy rất thoải mái và có năng lực khiến bạn thấy được thực tài và không đặt nhiều câu hỏi với cô . Cô ấy có một hào quang của năng lực khiến bạn ko lo âu ", bs Elijah Wasson Wasson, người giám sát Lim tại khoa nội tại Trung tâm Y tế Olive View-UCLA tại Sylmar nói.
Lim cho rằng cô có quả quyết/dám nghĩ dám làm (gumption) nhờ thời thơ ấu khủng khiếp tạo ra từ cơn viêm màng não do vi khuẩn. Sốc do nhiễm độc, đông và chảy máu cục bộ , tàn phá (wreck) tứ chi , dẫn đến việc chi bị cắt cụt. Khi năm ngoái trở lại bệnh viện Michigan để đọc hồ sơ y tế dày cộm của mình , cô tìm thấy một đánh giá nói rằng Kellie Lim 8 tuổi có một nguy cơ tử vong 85% từ viêm màng não.
Cha mẹ cô thúc giục cô không bỏ cuộc trong thời gian bốn tháng nằm viện và những năm tiếp theo của phục hồi chức năng. Chỉ năm tháng sau khi bị bệnh, Lim trở lại trường học bình thường ở ngoại ô Detroit.
Trước khi bịnh thì thuận tay phải, cô đã tập viết và làm các công việc với bàn tay trái hơi bị suy giảm của mình - đã bị mất ba đầu ngón tay , cùng như toàn bộ bàn tay và cánh tay phải bị cụt của cô. Cô đã được gắn 2 tay giả, nhưng sau này chỉ mang một tay trước công chúng và chỉ sử dụng 2 cánh tay giả ở nhà cho các nhiệm vụ hiếm, chẳng hạn như lắp ráp một bàn IKEA một mình.
"Tôi ghét thất bại", cô nói. "Đó là một trong những điều đã ăn sâu trong tôi."
Quan điểm này đã được tăng cường bởi một khuyết tật trong gia đình. Mẹ cô, Sandy, bị mù ở độ tuổi 20 và, ngoại trừ không thể lái xe, tìm cách tiếp tục một cuộc sống bình thường có thể được , để nuôi ba đứa con. Bà nấu ăn , quét dọn và dẫn các con đến trường.
"Mẹ dứt khoát (definitive) là một hình mẫu tuyệt vời cho tôi", Lim nói. "Thật khó cho mẹ khi khắc phục mù lòa của mình, và tôi nghĩ rằng mẹ cuối cùng đã truyền một sức mạnh cho tôi."
Ngay trước cái chết của mẹ cô cách đây ba năm, Lim hứa với mẹ rằng cô sẽ hoàn tất việc học y khoa - một cam kết cô sẽ thực hiện khi cô và bạn học UCLA cô nhận lời thề Hippocrate.
"Mẹ muốn tôi trở thành một bác sĩ nhi khoa", Lim nói, "và tôi biết rằng ở đâu đó trên trời, mẹ biết tôi sắp là một ng như vậy "
Lim là một người phụ nữ duyên dáng nói nhỏ nhẹ, nhưng cô có thể mãnh liệt (fierce) trong việc chống lại định kiến (của xã hội) - như một bác sĩ tàn tật chỉ nên tập trung vào y học phục hồi chức năng. Cô cũng ko muốn chấp nhận những hỗ trợ không cần thiết, ngay cả đôi khi điều này khiến cô làm chậm hơn những người khác .
Neil Parker, Phó Hiệu trưởng về các vấn đề sinh viên tại trường y khoa David Geffen của UCLA, nhớ lại Lim chống lại một số cố gắng trước đây của ông nhằm điều chỉnh hoặc thay thế thiết bị y tế cho cô ấy. "Tôi nghĩ rằng vào lúc đầu chúng tôi đã có một chút mâu thuẫn bởi tôi muốn giúp đỡ cô rất nhiều với những gì tôi cảm thấy cô cần", ông nói. "Cô ấy muốn tôi giúp cô ấy, nhưng chỉ với những gì cô ấy muốn ."
Trong một số trường hợp, đó có nghĩa là việc tìm kiếm thiết bị cũ, như máy đo huyết áp mà dường như tốt hơn cho người một tay, hoặc thực hành tiêm tỉnh mạch .
Một trở ngại liên quan đến gỏ ngực (percussing), được thực hiện bằng cách đặt một tay lên ngực của bệnh nhân và dùng tay kia để gỏ nhẹ vào nó. Parker đề nghị sử dụng một máy siêu âm cầm tay, nhưng Lim từ chối. Thay vào đó, các chuyên gia về cựu chiến binh ở Westwood thiết kế 1 miếng bằng kim loại và plastic và gắn vào phần chi còn lại của cô . Nó không đẹp, nhưng nó hoạt động tốt.
Tất nhiên, Lim là không thể thực hiện phẫu thuật hoặc đặt nội khí quản cho bệnh nhân của mình. Tuy nhiên, những kỹ năng này có thể sẽ không cần nhiều trong chuyên môn của cô . "Có những điều nhất định cô không thể làm được, nhưng có một triệu thứ cô có thể làm được," Parker nói.
Lim được chuyển về nghành dị ứng và miễn dịch học của trẻ em dưới sự giám sát của bs Robert L. Roberts. Vào một buổi chiều thứ hai gần đây , cô ấy đã tự mình diễn tập cách phỏng vấn và khám bịnh BN , khéo léo ghi chú, rọi đèn vào tai, nghe tim bằng ống nghe.
Cô đã không cố gắng che giấu phần chi còn lại, cô khéo léo để cầm giấy tờ; theo đúng qui trình (protocol) y khoa , cô đã nhanh nhẹn rửa tay phải và trái của mình trước khi chạm vào bệnh nhân hoặc dụng cụ.
Đầu tiên là một cậu bé 14 tuổi, mặc dù hen suyễn nặng, dị ứng, chảy máu cam và chứng đau nửa đầu nhưng muốn chơi bóng chày hơn. Nó nhún vai (shrug) và ít nói (close mouthed) của trẻ em cở tuổi nó , nhưng ng mẹ quan tâm của nó mô tả chi tiết về những cấp cứu giửa đêm do khó thở của nó . Lim sớm phát hiện bằng chứng trong mũi nó nhờ mô bị viêm và chảy máu gần đây. Sau khi tham khảo ý kiến với bs Roberts, thiếu niên này được cho dùng thử 1 loại thuốc suyễn mới.
Mẹ của cậu bé, bà Karen St Louis, cho biết, bà và gia đình bà đã nói về cô trong quá trình lái xe về nhà như một khuôn mẫu (role model) "hiện tượng". "Cuộc đối thoại rằng bạn có thể làm bất cứ điều gì nếu bạn đặt tâm trí của bạn vào đó ."
Bệnh nhân tiếp theo Lim của ngày hôm đó là một chuyện thương tâm (heart-breaker) : một bé gái 5 tuổi sinh ra với suy giảm miễn dịch (immunodeficencies) nghiêm trọng và rất nhiều các vấn đề y khoa khác.
Đứa trẻ rất nhỏ (tiny child) , mặc một bộ đồ màu xanh lá cây, giày thể thao trắng và màu hồng và đeo kính dày, không làm chủ tiểu tiện và không nói được, mặc dù cháu ấy có vẻ hiểu những gì mẹ nói với cháu bằng tiếng Tây Ban Nha và Anh. Cha mẹ cô, rõ ràng tin tưởng cô , lo lắng về các cơn co giật của nó trong một kỳ nghỉ gần đây. Cháu rên rỉ một chút khi Lim khám cháu nhưng không chống đối . Roberts và Lim dự kiến thử nghiệm nhiều hơn.
Với tất cả mọi thứ đang xảy ra, cha mẹ của cháu có vẻ gần như không biết gì về cánh tay bị mất của Lim.
Trong cuộc đời , đôi khi cánh tay ko đầy đũ của Lim khiến cô nhận ý kiến khác thường (odd) và cái nhìn chằm chằm (stare) , nhưng bệnh nhân của cô chỉ vài lần phản ứng tiêu cực quá mức (overly) , cô nói. Một số trẻ nhỏ bị sợ hãi bởi điều đó và đã được xoa dịu. Lim nói , cô biết một số phụ huynh có thể cảnh giác với cô và cô sẽ phải chứng minh khả năng của mình.
. . .
Tuy nhiên, Lim xác định rõ ràng với cuộc đấu tranh của các gia đình có trẻ bị bệnh nặng.
"Thật là tuyệt vời để thấy động lực gia đình như thế," cô nói vài phút sau khi cháu bé rời. "Điều rất bi thảm, nhưng các cha mẹ yêu thương con cái của họ và sẽ làm bất cứ điều gì cho chúng và biết rất nhiều về chúng ."
Cha mẹ của chính cô , những người nhập cư từ Trung Quốc, ảnh hưởng lớn trong cuộc sống của cô. Ngoài việc nhấn mạnh ảnh hưởng của mẹ cô, cô cũng nhờ cha cô, Norman, một kỹ sư hóa học đã giúp gia đình tiếp tục đi tới - về tài chính và tình cảm - vượt qua những gánh nặng khác thường của nó.
Lim cũng ngợi chị lớn tuổi , Nellie, người che chở và ủng hộ ý muốn tiến tới độc lập của cô , chẳng hạn khuyên học đại học xa nhà, tại đh Northwestern ở Illinois.
Nellie Lim, bây giờ là một luật sư ở Michigan, nhớ lại triết lý gia đình:
"Sẽ không làm bạn khá hơn tí gì nếu chỉ ngồi và khóc . Chúng ta phải tiến tới và tiếp tục làm những gì chúng ta phải làm giống như mọi gia đình khác. Bạn cần ăn tối. Rồi chơi bóng rổ. Đi nghỉ mát."
Kellie Lim gần đây đã hoàn thành công việc (assigment) cuối cùng cho bằng y khoa của mình và trải qua 4 ngày , cùng với bạn cùng lớp , đi du lịch bằng tàu tại Mễ trước ngày tốt nghiệp .
Và mùa xuân này, cô bắt đầu học bơi tại một hồ bơi công cộng ở Westwood, mặc dù cô đã sợ nước. Trong một lần tập gần đây, Lim đã tháo chân giả của mình và đã hạ mình xuống nước trên một chiếc ghế có động cơ (mechanize) .
Lúc đầu, Lim dựa vào một phao Styrofoam màu xanh để giúp cô nổi . Sau đó, huấn luyện viên của cô lấy nó đi để Lim có thể tạo một lực đẩy -như cá heo bằng cách sử dùng thân mình (torso) , một cánh tay đầy đủ và những phần còn lại của 2 chân của cô để di chuyển trong nước với một sức mạnh (force) mà một số người bơi lội khác phải làm 2 lần (double take) . Đó là công việc khó khăn, nhưng Lim đã mỉm cười hầu hết thời gian .
larry.gordon@latimes.com