Thi thiện xạ dành cho lực lượng bắn tỉa của cảnh sat TQ .
Friday, December 30, 2016
Pháp Quyền thời Cổ Hy Lạp
(Đọc để thấy cách đây trên 2.500 năm , nhà nước pháp quyền đã được áp dụng tại vùng đất nay là Hy Lạp ; có những điều mà VN ngày nay chưa thể áp dụng vì sợ mất đặc quyền đặc lợi của giai cấp cầm quyền .-- Tài) .
Tạm dịch từ trang 5-7 của
http://worldjusticeproject.org/…/history_and_importance_of_…
. . .
Bằng chứng đầu tiên về 1 xã hội Âu Châu cai trị bởi luật - nghĩa là một xã hội trong đó luật lệ dưới dạng (ascribe) văn bản lâu bền/vĩnh cữu và công khai - đã có từ thời cổ Hy Lạp (HL) ở cuối TK thứ bảy và đầu TK thứ sáu trước công nguyên (cách đây khoảng 2016 + 600 = 2.616 năm . -- Tài) . Một khi được viết ra giấy và mọi người dễ dàng truy cập (publicicly accessible) , luật lệ của HL không còn là đối tượng của diển dịch tùy tiện (arbitrary) bởi một giai cấp có đặc quyền (giống như ĐCSVN .-- Tài) . Một khi luật đã được viết xuống , người HL đặt ra những trở ngại đáng kể cho những ai muốn thay đổi luật , và các tòa án HL bị buộc phải áp dụng các văn bản về luật ngay cả đứng trước sự đối kháng/xung đột của những cân nhắc có vẻ hợp tình , hợp lý , ngang ngữa (even in the face of countervailing equitable considerations) .
Ít nhứt về lý thuyết , người HL đã tin rằng luật pháp nên phổ thông và tổng quát (universal and general) . Solon được nói đã lập 1 nhà nước tại Athens cung cấp " bình đẳng về luật pháp cho mọi hạng người," và nhà nước này được quản lý/cai trị bằng cách áp dụng những luật quen thuộc .
Mô tả một nhà nước Athens sau đó , Pericles nói rằng, "về mặt luật pháp , mọi người đều có địa vị như nhau đối với những tranh cải (dispute) riêng tư/cá nhân ." Cuối cùng , người HL ít nhứt đã công khai cấm đoán việc ban bố những luật lệ nhắm vào những cá nhân đặc trưng (specific individual) (giống như điều 88 của luật hình sự đối với các nhà hoạt động dân chủ tại VN .-- Tài) .
Vừa hảnh diện và tuân thủ những luật lệ của họ , Herodotus đã khẳng định , "mặc dù tự do , người HL đã ko tự do trong mọi thứ : họ có một ông chủ , đó là luật pháp ," khiến họ sợ luật pháp hơn dân Ba-Tư sợ vị vua độc tài Xerxes của họ." Sự tuân thủ/tôn trọng này đã bắt nguồn từ tư duy thực tế của người HL rằng pháp quyền là cần thiết để thiết lập một xã hội thịnh vượng và công bằng . Plato đã mô tả một xã hội trong đó luật lệ trở nên bất lực khi đối diện sự suy đồi/thoái hóa (đang xảy ra tại VN ngày nay .-- Tài) , tương phản với những điều tốt đẹp dành cho những xã hội trong đó "các quan tòa là đầy tớ của luật pháp" (chỉ có ở những nhà nước pháp quyền.-- Tài) . Demosthenes , nhấn mạnh sự nối kết giửa an ninh cá nhân của quan tòa , và thiện ý của họ nhằm duy trì luật lệ nhân danh kẻ khác .
Aristotle còn nhấn mạnh rằng trong khi một thế giới hoàn hảo ko cần luật pháp , trong 1 thế giới ko hoàn hảo , công lý "chỉ có thể tồn tại giửa những con người mà quan hệ qua lại của họ điều tiết bởi luật pháp." Người HL đã tin rằng mục đích chính của luật pháp nhằm thăng tiến điều tốt phổ quát (common good) (áp dụng cho mọi người-- Tài) , mặc dù họ đã công nhận rằng luật lệ , khi thực hành/áp dụng , thay vào đó , cũng thường được viết để đem lợi ích (advantage) cho những giai cấp có đặc quyền của xã hội .
Các định chế chính trị của HL đã giúp hổ trợ pháp quyền . Ít nhứt , trong các đô thị dân chủ (democratic city) , luật pháp đã xuất phát từ sự đồng thuận của người dân (popular consent) . Dựa vào luật thành văn đã được ban bố rộng rãi trong dân , người HL đã áp dụng để điều hành nhà nước. Hơn nữa , họ còn dựa vào một chính phủ liên hiệp (mixed) (trong đó quyền lực phân chia giửa những nhóm đại diện cho những giai cấp khác nhau của quần chúng) để tránh sự tập trung tất cả quyền lực vào một thực thể , (một đảng hay một nhóm hay một phe phái .-- Tài) và chận trước sự chuyên chế (absolutism) . Nếu điều đó ko đạt được , người HL công nhận tính CHÍNH ĐÁNG (legitimate) của việc chống đối sự chuyên chế (tyranny) . (Nghĩa là dân có thể nỗi dậy chống lại chính quyền .-- Tài)
. . .
Aristotle nhấn mạnh rằng , vì những sai lầm ko thể tránh khỏi (inevitable infirmity) của người cầm quyền; luật pháp là tối hậu/tối cao : "Chúng ta ko cho phép một người nào đó cai trị dân ngoài luật pháp."
Lý thuyết của Aristotle về luật pháp rằng "luật pháp , chứ ko phải là người," đã đòi hỏi các quan tòa phải có một cá tính như sau - tính tình kiên định để hành động công bằng và theo đúng luật pháp . (Điều này khó áp dụng cho quan tòa dưới chế độ CS-- Tài) ; còn tiếp
. . .
Ngày 29/12/16 .
Hình 1-2 : mô hình của thành phố La Mã thời đế quốc La Mã .
Hình 3 : chú thích về các đền đài và lăng tẫm thời đó .
Hình 4 : sân vận động Colosseum , xây vào thời vua Vespasian 72 sau công nguyên và hoàn thành năm 80 sau CN dưới thời Titus . Sức chứa từ 50 tới 80.000 khán giả , dùng làm nơi thi giác đấu (gladitorial test) , tái phục các trận thủy chiến , trình diễn các vở kịch thần thoại cổ điển , v.v... Dù bị hư hại nhiều do động đất hay kẻ trộm tháo gở gạch đá , Colosseum vẫn là biểu tượng của La Mã thời Đế Quốc .
(Đọc để thấy cách đây trên 2.500 năm , nhà nước pháp quyền đã được áp dụng tại vùng đất nay là Hy Lạp ; có những điều mà VN ngày nay chưa thể áp dụng vì sợ mất đặc quyền đặc lợi của giai cấp cầm quyền .-- Tài) .
Tạm dịch từ trang 5-7 của
http://worldjusticeproject.org/…/history_and_importance_of_…
. . .
Bằng chứng đầu tiên về 1 xã hội Âu Châu cai trị bởi luật - nghĩa là một xã hội trong đó luật lệ dưới dạng (ascribe) văn bản lâu bền/vĩnh cữu và công khai - đã có từ thời cổ Hy Lạp (HL) ở cuối TK thứ bảy và đầu TK thứ sáu trước công nguyên (cách đây khoảng 2016 + 600 = 2.616 năm . -- Tài) . Một khi được viết ra giấy và mọi người dễ dàng truy cập (publicicly accessible) , luật lệ của HL không còn là đối tượng của diển dịch tùy tiện (arbitrary) bởi một giai cấp có đặc quyền (giống như ĐCSVN .-- Tài) . Một khi luật đã được viết xuống , người HL đặt ra những trở ngại đáng kể cho những ai muốn thay đổi luật , và các tòa án HL bị buộc phải áp dụng các văn bản về luật ngay cả đứng trước sự đối kháng/xung đột của những cân nhắc có vẻ hợp tình , hợp lý , ngang ngữa (even in the face of countervailing equitable considerations) .
Ít nhứt về lý thuyết , người HL đã tin rằng luật pháp nên phổ thông và tổng quát (universal and general) . Solon được nói đã lập 1 nhà nước tại Athens cung cấp " bình đẳng về luật pháp cho mọi hạng người," và nhà nước này được quản lý/cai trị bằng cách áp dụng những luật quen thuộc .
Mô tả một nhà nước Athens sau đó , Pericles nói rằng, "về mặt luật pháp , mọi người đều có địa vị như nhau đối với những tranh cải (dispute) riêng tư/cá nhân ." Cuối cùng , người HL ít nhứt đã công khai cấm đoán việc ban bố những luật lệ nhắm vào những cá nhân đặc trưng (specific individual) (giống như điều 88 của luật hình sự đối với các nhà hoạt động dân chủ tại VN .-- Tài) .
Vừa hảnh diện và tuân thủ những luật lệ của họ , Herodotus đã khẳng định , "mặc dù tự do , người HL đã ko tự do trong mọi thứ : họ có một ông chủ , đó là luật pháp ," khiến họ sợ luật pháp hơn dân Ba-Tư sợ vị vua độc tài Xerxes của họ." Sự tuân thủ/tôn trọng này đã bắt nguồn từ tư duy thực tế của người HL rằng pháp quyền là cần thiết để thiết lập một xã hội thịnh vượng và công bằng . Plato đã mô tả một xã hội trong đó luật lệ trở nên bất lực khi đối diện sự suy đồi/thoái hóa (đang xảy ra tại VN ngày nay .-- Tài) , tương phản với những điều tốt đẹp dành cho những xã hội trong đó "các quan tòa là đầy tớ của luật pháp" (chỉ có ở những nhà nước pháp quyền.-- Tài) . Demosthenes , nhấn mạnh sự nối kết giửa an ninh cá nhân của quan tòa , và thiện ý của họ nhằm duy trì luật lệ nhân danh kẻ khác .
Aristotle còn nhấn mạnh rằng trong khi một thế giới hoàn hảo ko cần luật pháp , trong 1 thế giới ko hoàn hảo , công lý "chỉ có thể tồn tại giửa những con người mà quan hệ qua lại của họ điều tiết bởi luật pháp." Người HL đã tin rằng mục đích chính của luật pháp nhằm thăng tiến điều tốt phổ quát (common good) (áp dụng cho mọi người-- Tài) , mặc dù họ đã công nhận rằng luật lệ , khi thực hành/áp dụng , thay vào đó , cũng thường được viết để đem lợi ích (advantage) cho những giai cấp có đặc quyền của xã hội .
Các định chế chính trị của HL đã giúp hổ trợ pháp quyền . Ít nhứt , trong các đô thị dân chủ (democratic city) , luật pháp đã xuất phát từ sự đồng thuận của người dân (popular consent) . Dựa vào luật thành văn đã được ban bố rộng rãi trong dân , người HL đã áp dụng để điều hành nhà nước. Hơn nữa , họ còn dựa vào một chính phủ liên hiệp (mixed) (trong đó quyền lực phân chia giửa những nhóm đại diện cho những giai cấp khác nhau của quần chúng) để tránh sự tập trung tất cả quyền lực vào một thực thể , (một đảng hay một nhóm hay một phe phái .-- Tài) và chận trước sự chuyên chế (absolutism) . Nếu điều đó ko đạt được , người HL công nhận tính CHÍNH ĐÁNG (legitimate) của việc chống đối sự chuyên chế (tyranny) . (Nghĩa là dân có thể nỗi dậy chống lại chính quyền .-- Tài)
. . .
Aristotle nhấn mạnh rằng , vì những sai lầm ko thể tránh khỏi (inevitable infirmity) của người cầm quyền; luật pháp là tối hậu/tối cao : "Chúng ta ko cho phép một người nào đó cai trị dân ngoài luật pháp."
Lý thuyết của Aristotle về luật pháp rằng "luật pháp , chứ ko phải là người," đã đòi hỏi các quan tòa phải có một cá tính như sau - tính tình kiên định để hành động công bằng và theo đúng luật pháp . (Điều này khó áp dụng cho quan tòa dưới chế độ CS-- Tài) ; còn tiếp
. . .
Ngày 29/12/16 .
Hình 1-2 : mô hình của thành phố La Mã thời đế quốc La Mã .
Hình 3 : chú thích về các đền đài và lăng tẫm thời đó .
Hình 4 : sân vận động Colosseum , xây vào thời vua Vespasian 72 sau công nguyên và hoàn thành năm 80 sau CN dưới thời Titus . Sức chứa từ 50 tới 80.000 khán giả , dùng làm nơi thi giác đấu (gladitorial test) , tái phục các trận thủy chiến , trình diễn các vở kịch thần thoại cổ điển , v.v... Dù bị hư hại nhiều do động đất hay kẻ trộm tháo gở gạch đá , Colosseum vẫn là biểu tượng của La Mã thời Đế Quốc .
Subscribe to:
Posts (Atom)