Bí mật vụ hành quyết Nicolae Ceauşescu

(Quốc phòng) - Điệp vụ phối hợp của CIA, KGB, GRU và tình báo Hungary nhằm lật đổ nhà lãnh đạo Rumani đã lần đầu tiên, được một sĩ quan tình báo quân sự Liên Xô trực tiếp tham gia âm mưu của các cơ quan đặc vụ tiết lộ.Đó là Roman, người từng là sĩ quan trẻ nhất của Cục Tình báo Cụm quân phía Nam của Hồng quân tại Budapest, thủ đô Hungary. Roman được trọng dụng và thăng tiến nhanh nhờ lợi thế rất giỏi ngoại ngữ. Roman nói thạo tiếng Đức và Pháp, còn tiếng Hungary và Rumani với anh là tiếng mẹ đẻ giống như tiếng Nga. Bởi lẽ, anh sinh ra và lớn lên ở Mukachevo, Zakarpatie (Liên Xô). Chính Roman cũng chẳng rõ có bao nhiêu máu Hungary và Rumani chảy trong huyết quản của mình. Khác với Hungary, thời đó ở Rumani, không có quân đội Liên Xô trú đóng. Do đó, Roman rất khó thu thập tin tức về chương trình hạt nhân của Rumani. Anh chỉ còn cách thực hiện những chuyến đi ngắn đến Transylvania (vùng đất từng thuộc Hungary, sát nhập vào Rumani năm 1918) để gặp gỡ những người Hungary ở Rumani. Tại Timişoara, Rumani, tình báo Liên Xô có một

Ông Nicolae Ceausescu (26/1/1918-25/12/1989) giữ chức Tổng bí thư Đảng Cộng sản Rumani từ năm 1965-1989, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Rumani từ 1967, và Chủ tịch Rumani từ năm 1974-1989.

Những kẻ đạo đức giả chính trịLà dân tình báo chuyên nghiệp thực thụ, sau hơn 20 năm, Roman kể về những chi tiết chưa được biết đến về điệp vụ thủ tiêu vợ chồng Nicolae và Elena Ceauşescu. Người thúc đẩy ông làm việc này chính là … Mikhail Gorbachev, vị tổng thống đầu tiên và cuối cùng, không lấy gì làm vinh quang của Liên Xô.Vào dịp Gorbachev tròn 80 tuổi, báo chí phương Tây đã phát động cả một chiến dịch náo động tung hô ông ta. Cá nhân Gorbachev thì cố giữ hình ảnh một ông lão tốt bụng.Nhưng cựu sĩ quan tình báo Liên Xô Roman thừa nhận, ông đã thấy phát buồn nôn khi mùa xuân năm ngoái nghe Gorbachev phát biểu ở Bucharest lên án việc xử bắn vợ chồng Ceauşescu vào tháng 12/1989. Gặp gỡ các phóng viên, cựu lãnh đạo Liên Xô “giở trò mèo khóc chuột” nói rằng, họ đã bị bắn giết “như những con vật” và việc đó lẽ ra không được làm “dù tình hình trong nước có khó khăn đến đâu”. Trong chuyến thăm cá nhân tới Rumani, cựu tổng thống Liên Xô đã gặp cựu tổng thống Rumani Ion Iliescu. Chắc là họ có nhiều điều để nhớ lại.- Việc xử bắn Ceauşescu và vợ ông ấy bên tường nhà vệ sinh của binh sĩ chính là họ phải chịu trách nhiệm, - Roman khẳng định.Tháng 11-12/1989, sĩ quan tình báo trẻ Roman đã phải làm phiên dịch cho các chỉ huy cao cấp từ Moskva đến với sứ mệnh bí mật. Các tướng tình báo GRU (Tổng cục Tình báo Bộ Tổng tham mưu quân đội Liên Xô và Nga sau này) đã họp hằng giờ với các chỉ huy tình báo Hungary. Roman còn nhớ rõ các vị khách từ Moskva nhiều lần nhấn mạnh rằng, họ làm việc theo ủy quyền không chỉ của Bộ trưởng Quốc phòng Liên Xô mà còn của chính Gorbachev. Hồi đó, chỉ có bản thân Tổng bí thư mới có thể ra lệnh lật đổ nguyên thủ một quốc gia khác. Do thận trọng, các tướng tình báo quân sự Nga đã quyết định mượn tay các cơ quan đặc vụ Hungary để hạ thủ.Chiến dịch “Gây mất ổn định”Thủ tướng Hungary hồi đó Miklós Németh, trong cuộc phỏng vấn mới đây với báo Magyar Hírlap ở Budapest, thú nhận, các cơ quan đặc vụ Hungary, ngay trước các sự kiện ở Rumani, đã cung cấp vũ khí cho phe đối lập Rumani, còn các toán chiến đấu của lực lượng đối lập thì được huấn luyện tại các trại của Hungary. Gần 2 thập niên qua, đây là một trong những bí mật được giữ gìn cẩn mật nhất.Tham gia cùng các chuyên gia Hungary huấn luyện cho những kẻ nổi loạn tương lai Rumani còn có các cố vấn Liên Xô từ lữ đoàn đặc nhiệm của Cụm quân phía Nam của Hồng quân.Sự việc không chỉ dừng ở đó. Tình báo Liên Xô và các cơ quan đặc vụ Hungary còn tuyển mộ được nhiều quan chức trong bộ máy đảng và nhà nước Rumani. Tổ trưởng tình báo của Tổng cục I, KGB (Ủy ban An ninh Nhà nước) Liên Xô là người trực tiếp làm việc với Iliescu, bạn của Gorbachev, nhà hoạt động đảng khi đó và tổng thống tương lai của Rumani.GRU thì lo phần quân đội Rumani. Trong số các điệp viên tuyển được có cả tướng Victor Stănculescu, Bộ trưởng quốc phòng Rumani tương lai trong chính phủ đầu tiên của Iliescu. Hồi đó, ông ta còn là "sủng thần" của bà Elena Ceauşescu. Bản thân ông Nicolae Ceauşescu cũng hoàn toàn tin tưởng người tình của vợ mình.Nhưng dẫu , thì đóng vai trò chủ chốt trong tổ chức các hành động phá hoại ở Rumani không phải là KGB hay GRU và tất nhiên cũng không phải các cơ quan đặc vụ Hungary. Vai chính trong âm mưu của các cơ quan đặc vụ thuộc về CIA.Trưởng phòng Đông u của CIA Milton Borden nay thừa nhận là “nhìn chung” tất cả những hành động này được điều khiển từ Washington.Vậy "công nghệ thay đổi chế độ" ở Rumani là gì? Ở giai đoạn đầu là bôi nhọ Ceauşescu. Với mục đích đó, hàng chục điệp viên của các cơ quan đặc vụ đã cố gắng để càng nhiều càng tốt các tài liệu “tố cáo” Ceauşescu và giới thân cận xuất hiện trên báo chí thế giới. Ví dụ, các tờ báo viết rằng, tổng tư lệnh quân đội Rumani Nicolae Ceauşescu phong quân hàm đại tá cho con chó nhỏ bằng nhung yêu thích của mình.Ở giai đoạn 2 của chiến dịch là cần PR cho những người có thể kế nhiệm Ceauşescu. Chẳng hạn, trên báo chí bắt đầu thấp thoáng những tin tức nói rằng, Ion Iliescu sẽ là người nhiều khả năng nhất thay thế Ceauşescu.Ở giai đoạn 3 của cuộc chiến tranh thông tin, chủ yếu dựa vào các thủ đoạn thao túng thông tin về các sự kiện ở thành phố Timişoara, nơi được cho là nhiều dân thường đã chết khi đụng độ với các nhân viên an ninh Securitate (*).Roman nhớ lại rằng, tử thi của “những người chết” những ngày đó được các kênh truyền hình thế giới phát đi hình ảnh thực ra được đưa đến nơi ghi hình từ các nhà xác ở địa phương. Đó là xác của những người chết vì nguyên nhân bình thường… Người Mỹ đã trả cho các y tá 100 USD cho mỗi xác chết. Đối với Rumani thời đó thì đây là khoản tiền lớn.“Đả đảo bọn phản bội!”Dịp Giáng sinh, đời sống ở Hungary lặng đi. Còn ở Transylvania của Rumani, nơi khi đó có mặt Roman, tình hình đang sôi sục căng thẳng. Đêm 26, rạng sáng 27/12, truyền hình Rumani phát cảnh phiên tòa xét xử vợ chồng Chủ tịch Ceauşescu.Phiên tòa thật ngắn ngủi. Ceauşescu bị buộc tội về cái chết của 60.000 người. Nay chúng ta có những số liệu gần đúng, theo đó trên các đường phố của Bucarest và Timişoara đã có gần 1.000 người hoặc nhiều hơn thế một chút bị chết. Nhưng có một chi tiết quan trọng không thể bỏ qua là tổn thất của phía quân đội và các cơ quan sức mạnh khác của Rumani. Tổn thất đó là 325 người chết và 618 người bị thương. Đây rõ ràng là việc làm của các toán chiến đấu được huấn luyện tại các căn cứ bí mật ở Hungary.Ngoài ra, lần đầu tiên ở Rumani đã xuất hiện các vận động viên bắn súng nước ngoài. (Nên nhớ là khi xảy ra khủng hoảng chính trị ở Nga vào tháng 10/1993, từng có những tay súng bắn tỉa nã súng vào cả Nhà Trắng (Tòa nhà Quốc hội Nga khi đó) và vào đơn vị đặc nhiệm Vympel ở Moskva). Mà lúc đó thì ở Rumani không hề có giải đấu quốc tế nào. Còn sau ngày 25/12, 257 nam xạ thủ trẻ đã rời khỏi Bucharest bay sang một nước Cận Đông.

Vợ chồng ông Nicolae Ceausescu.

…Sau khi tuyên án, vợ chồng bị cáo bị đưa ra một cái sân, tới bức tường nhà xí của binh lính. Hiểu rằng, giờ phút cuối cùng đã đến, Nicolae Ceauşescu bất ngờ cất cao giọng hát Quốc tế ca, sau đó ông thét to: “Đả đảo bọn phản bội!”.Những loạt đạn vang lên từ 3 khẩu súng trường tự động. Ba sĩ quan binh chủng dù Rumani đã nã vào Ceauşescu và vợ ông cả băng đạn súng AKM, tất cả là 90 viên. Chuyện này diễn ra lúc 14h50, ngày 25/12. Khi các hình ảnh này sau đó được phát trên truyền hình, phát thanh viên đọc: “Kẻ phản chúa đã bị giết vào ngày Chúa giáng sinh!”Kẻ tổ chức phiên tòa xử Ceauşescu chính là viên tướng trung thành một thời Victor Stănculescu. Không lâu sau khi giành được quyền chỉ huy quân đội Rumani, Stănculescu, kẻ vốn là điệp viên cùng lúc cho mấy cơ quan tình báo nước ngoài này, đã chính thức chạy sang phe âm mưu.Nhưng không chỉ có một ông ta. Cả nhóm cầm đầu các cơ quan đặc vụ Rumani cũng đã phản bội Ceauşescu. Nếu không thì làm sao mà trong quá trình điều tra chống chủ nhân toàn năng của Securitate là tướng Juluan Vlad lại không có một nhân chứng nào cung cấp lời khai, còn những tay chân trung thành của Ceauşescu là các tướng Virgil Măgureanu và Victor Stănculescu lập tức giữ các vị trí lần lượt là Giám đốc Cục Thông tin SRI, cơ quan kế thừa Securitate, và bộ trưởng trong chính phủ mới của Rumani.Nỗi sợ hãi trước bom nguyên tửCuối năm 1988, “vấn đề Rumani” đã bắt đầu có vị trí quan trọng trong các cuộc hội đàm của Gorbachev, Shevardnadze và Yakovlev với các nước phương Tây. Và vấn đề không phải ở chỗ Ceauşescu bị báo chí Liên Xô gọi là “nhân vật Stalinist” và kẻ thù của cải tổ. Mặc dù tại đại hội Đảng Cộng sản Rumani, Ceauşescu quả thực đã tuyên bố: “Thà để sông Danube chảy ngược còn hơn để diễn ra cải tổ ở Rumani”.Dẫu sao thì vấn đề cũng phải ở sự thù ghét của cá nhân Gorbachev đối với Ceauşescu. Trong nền chính trị lớn không có chỗ cho cảm xúc mà chỉ có lợi ích. Bush cha và Gorbachev khi đó có một điểm đồng - đó là không cho phép Rumani trở thành cường quốc hạt nhân. Trước mắt họ vẫn sờ sờ một Trung Quốc bất trị sở hữu vũ khí nguyên tử.Roman cho biết, Bucharest bắt đầu dự án vũ khí nguyên tử của mình từ cuối năm 1976. Để thực hiện chương trình này, Rumani đã thành lập một nhóm nhà vật lý hạt nhân làm việc ở trung tâm bí mật ở thành phố Magurel.Giống như ở Iran hiện nay, tất cả đã được thực hiện trong khuôn khổ chương trình năng lượng hạt nhân. Những thành công trong quá trình thực hiện dự án cho phép Ceauşescu chính thức tuyên bố vào tháng 5/1989 rằng, từ góc độ kỹ thuật, Rumani đã có khả năng sản xuất vũ khí hạt nhân. Tháng 12/1989, Ceauşescu đã bị lật đổ và xử bắn. Ông đã khoe khoang một cách vô ích. Rumani còn cần thêm khoảng 10 năm nữa cho đến khi chế tạo được bom nguyên tử.Roman nhớ lại rằng, 2 viên tướng GRU sau khi Ceauşescu bị giết đã không bay về Moskva. Họ cùng với một nhóm cán bộ tình báo quân sự của Cụm quân phía Nam quân đội Liên Xô đã chuyển từ Budapest (Thủ đô Hungary) tới Bucharest (Thủ đô Rumani). Họ bắt đầu tìm kiếm các mối quan hệ trong số các nhà vật lý hạt nhân Rumani.Dĩ nhiên, mục đích của các tình báo viên Liên Xô không phải là các bí mật bom nguyên tử của Rumani. Việc họ phải làm là ngăn chặn công nghệ hạt nhân bị rò rỉ khỏi nước Rumani đang bất ổn. Và với sự tiếp tay của CIA, nhiệm vụ này đã hoàn thành.Thế là chưa đầy 2 năm sau, vào năm 1991, chính phủ mới của Rumani đã chấp nhận đặt các cơ sở hạt nhân và các trung tâm nghiên cứu hạt nhân của nước này dưới sự kiểm soát hoàn toàn của IAEA. Nhưng 13,5 kg uranium làm giàu cao (80%) vẫn ở lại Rumani một thời gian dài. Vì vậy, năm 2003, CIA và SVR đã phối hợp tiến hành một chiến dịch bí mật đưa số nhiên liệu này về Nga để tái chế thành nhiên liệu không thể dùng làm vũ khí. Số nhiên liệu này được ô tô quân sự chở về Bucharest, chất lên một máy bay vận tải quân sự hạng nặng Il-76 của Nga và đưa tới Nhà máy nhiên liệu hạt nhân NZKhK ở Novosibirsk.Việc vận chuyển được thực hiện theo đơn đặt hàng của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế và được tài trợ bằng tiền của Bộ Năng lượng Mỹ. Cơ quan gửi hàng là Ủy ban quốc gia về kiểm soát hoạt động hạt nhân Rumani. Bộ Năng lượng nguyên tử Nga làm nhiệm vụ điều phối chung việc tiến hành chiến dịch. Các chuyên gia Mỹ cũng tham gia giám sát chiến dịch.Các cuộc thanh tra do IAEA tiến hành đối với các cơ sở hạt nhân Rumani cho thấy, kể từ năm 1985, Rumani đã tiến hành các thí nghiệm bí mật về tách plutonium dùng làm vũ khí. Theo tính toán của các nhà khoa học, bom nguyên tử của Ceauşescu sẽ ra đời trước năm 2000. Nhưng âm mưu của các cơ quan tình báo Mỹ và Liên Xô đã ngăn cản được việc đó.

(*) Securitate (trong tiếng Rumani có nghĩa là “an ninh”), có tên chính thức là Cơ quan An ninh quốc gia của Rumani thời XHCN. Cơ quan đặc vụ này được thành lập ngày 30/8/1948, nhưng chỉ dưới thời Ceauşescu mới trở thành một cơ quan thực sự có quyền lực vô thượng, tuyệt đối và không trực thuộc ai trừ chính Ceauşescu. Vị chỉ huy cuối cùng của Securitate - viên tướng lịch sự, luôn ăn mặc chỉnh tề Julian Vlad nằm trong “giới thân cận” của Ceauşescu, nhưng sau đó đã phản chủ. Theo thông tin chính thức, bộ máy Securitate chỉ có vẻn vẹn 8.400 sĩ quan hoạt động. Nhưng theo thông tin của tên đào ngũ Ion Mihai Pacepa, năm 1978, quân số của nó đã lên tới 70.000 người. Nhưng rõ ràng đây là con số phóng đại. Thông tin giả xuất sắc điển hình nhất là tin đồn mà Securitate phát ra nói rằng, cứ 4 người Rumani thì có 1 người cung cấp tin của họ.