Lúc 1900, tàn quân của CĐ tập họp lại để đánh trận cuối cùng: mở đường máu từ km 15, để thoát khỏi cái bẩy thép đã nhai họ thành từng mảnh trong sáu giờ qua sau khi đã gậm nhắm (gnaw) họ trong 6 tháng qua.
Khi màn đêm vừa phủ xuống, khắp nơi đầy ánh lửa khi lính Pháp bỏ lựu đạn cháy vào nòng đại bác để phá hủy, đổ xăng vào xe và trang bị để đốt, và bắn những súng ko giật và đại liên trước khi phá hủy chúng.
Đoàn quân rút lui theo thứ tự: TĐ 1, TĐ 2 và các lính pháo thủ và các tàn quân của TĐ 520 đi đoạn hậu. Một lần nữa, bóng tối là bạn của lính Pháp; thay vì rút về hướng tây tới km 22, họ đi về rừng rậm hướng nam. Trên lộ vẫn còn các thương binh bị thương ở chân đang đánh trận cuối cùng của cuộc đời .
Lính VM tràn lên đường để tịch thu chiến lợi phẩm vì họ biết máy bay Pháp sẽ ném bom vào khu vực phục kích một khi tù binh của CS đã an toàn rời khỏi con lộ. Vào lúc hừng đông hôm sau, trên lộ chỉ còn xe cộ hư hỏng và xác lính Pháp bắt đầu thối rửa dưới mặt trời.
Trong số người Pháp bị thương, bỏ sót bởi VM, có ĐT Barrou . Trong hai ngày, ông trốn trong bụi rậm gần nơi ông bị thương , rán lết đau khổ về phía một xe Dodge cứu thương - nơi hai lính Miên đang hấp hối rên rỉ, để uống ít nước từ can đựng xăng của xe. Vào ngày 26/6 , một nhóm lính Pháp xuất hiện , họ là tàn quân của CĐ . Họ làm băng-ca cho ĐT và bắt đầu đi bộ 50-dặm tới Pleiku. Chỉ ba giờ sau, cả toán lọt đúng vào một ổ phục kích của một toán thám kích VM : cả toán bị giải về trại tù binh .
Trong lúc đó, đoàn quân đã phá vòng vây ở km 15 và vào rừng sâu nhưng rất khó khăn vì quá đông người. Chỉ trong giây phút, VM bắt đầu chạy đua với đoàn quân tới km 22 hầu hủy diệt nó. Lúc 1930 , các TĐT đã quyết định chia đoàn quân thành từng trung đội - mỗi toán dưới quyền một sq hay hsq .
Thật là cơn ác mộng khi các trung đội hay cá nhân phải dùng lưởi lê hay dao đi rừng (bush knife), hay dùng tay để nhổ các bụi rậm, trong khi gai gốc (thorn) xé rách quần áo họ. Nhiều người đã gục ngả vì kiệt sức để rồi sau đó bị giết bởiThượng Cộng .
Hàng trăm người bị lạc đường trong đêm 24/6 nhưng khi hừng đông ló dạng , TĐ 1 Korea lại dẫn đầu đoàn quân. Với đ.đ. 3 bọc hậu , TĐ đã bẻ gẩy 3 đợt tấn công của VM từ 0630 tới 0830 của ngày 25/6 trong vòng 5 km từ km 22. Lúc 0800 , đ.đ. 4, đi đầu đoàn quân đụng với một toán VM phục kích họ , giết 12 VM .
Lúc 1130 , trời xanh bắt đầu chiếu sáng xuyên qua các tán lá , và có gió mát .
"Ai đó?" (Qui va là?)
"Đừng bắn ... người Pháp !" (Ne tire pas . . . Francais!)
Từ một lùm (clump) cây ở trước đ.đ. 4, ba lính mặc đồ xanh rằn ri tác chiến (motley-green battle-dress) xuất hiện với tiểu liên cầm tay - đó là lính dù của CĐ Dù số 1 tại km 22 .
Lính của TĐ 1 Korea nhào về phía trước , ôm lính Dù và khóc , vì kiệt sức , vì sợ hãi , vì biết ơn đã được cứu sống. Dù họ sống nhưng CĐ 100 đã bị khai tử ngày 24/5 tại km 15 .
KM 22 cũng ko giữ được lâu và lính Dù giữ nó nhằm thu nhặt những tàn quân của CĐ 100. Vì họ đi lộn xộn (straggle) (những thành phần cuối cùng chỉ đến lúc 1900 sau khi đi bộ và chiến đấu trong 40 giờ ko nghỉ và gần như ko thức ăn), họ được gửi về đèo Mang Yang, nơi CĐ 42 của ĐT Sockel thanh lọc và chuyển kẻ bị thương về Pleiku. Thật kỳ diệu Đ.U. Léouzon lại xuất hiện với tàn quân của đ.đ. 1 của Tr.đ. Thuộc Địa , với áo và giày trận , quần dài đã bị xé rách bởi gai rừng.
Về phía VM cũng phải nghỉ lấy sức, sau khi lấy các chiến lợi phẩm từ đoàn xe, gửi kẻ bị thương của họ về An Khê, và tiếp nhận một t.đ. tăng viện. Giờ họ sẵn sàng chiến đấu để hủy diệt CĐ Dù và CĐ 42, giờ rất chậm chạp vì thiếu phương tiện vận chuyển và nay thêm gánh nặng với tàn quân của CĐ 100.
Một lần nữa, và lần này rút về Pleiku với thành phần sau: lính Thượng, lính dù và các đv của CĐ 100, được tăng cường bởi một số chiến xa của Thiết đoàn 5 (biệt danh Royal Poland); họ di chuyển chậm chạp với bộ binh đi 2 bên đường . Vào chiều 26/6 , CĐ 42 đã tới Phú Yên , 10 km tây của đèo Mang Yang và các đv còn lại của đoàn quân đi về đó .
Mục tiêu cho chiều hôm sau là cây cầu xuyên qua sông Dak Ya-Ayun, 12 km về phía tây; đi đầu vẫn là TĐ 1 Korea, đã lọt một ổ phục kích ở phía đông của cầu , xem hình.
Một lần nữa , với yểm trợ của xe tank, đoàn xe vượt qua và mệt mỏi (wearily) đóng quân quanh cầu cùng chiều.
Vào 28/6 , đoàn quân có thể cảm thấy rằng họ sắp tới hậu cứ (home base). Đường 19 bây giờ đi qua một cánh đồng ngày càng mở rộng, vài dân làng đứng vệ đường và những cánh đồng đã cày cuốc bắt đầu xuất hiện. Pleiku chỉ còn 30 km. Vào lúc 1100 ngày 28, các phần tử đi đầu - hai đ.đ. của CĐ 42, tàn quân của TĐ 1 Korea, TĐ 4 pháo binh VN và một trung đội của Thiết đoàn 5 - đã tới một điểm khoảng 3km từ đoạn nối của đường 19 và 19-B, khi lần nữa những dấu hiệu bất thường (ominous) của một phục kích lại xuất hiện: im lặng tuyệt đối, ko thấy chim chóc, và những tảng đá to bỏ lộn xộn ngang đường (strewn seeming helter-skelter across the road).
Phe VM lần này là Tr.đoàn 108, tăng cường bởi TĐ 30 độc lập và thiện chiến ; nhưng kẻ sống sót tại km 15 đã có kinh nghiệm. Khi súng vừa nổ , lính của TĐ 43 và 1 Korea lập chu vi phòng thủ hai bên đường với tank của Thiết đoàn 5 lo mặt đường và pháo của TĐ pháo binh số 4 của VN đặt ở giữa chu vi cùng với BCH của ĐT Sockel ; xem hình 2 .
Những xe tiếp tế nằm ngoài chu vi phòng thủ đã bị trúng cối và bazooka của VM và vài xe chở đạn đã phát nổ. Rút kinh nghiệm, tài xế các xe sau vẫn chạy, ủi các xe bị cháy xuống mương bên đường, dù phải cán lên đồng đội bị thương. Để lại 10 xe bị cháy và hàng chục ng chết và bị thương phía sau, đoàn xe đã vào chu vi phòng thủ lúc 1208. Lúc 1215 , bộ binh VM chui ra từ đám cỏ xung phong vào đám tàn quân đã mệt mỏi của TĐ 1 Korea .
Một TĐ VM mới tăng viện tấn công khu vực tây bắc của chu vi , bảo vệ rất sơ hở bởi đ.đ. 1; không có đại liên và ko đủ đạn cho vũ khí cá nhân và đã chết 20 người vào ngày hôm qua. Tuy nhiên đ.đ. 1, dù chỉ có 60 người đã chống lại 500 lính VM . Lúc 1235 , lính VM đã tràn vào tới vị trí pháo binh của lính VN - mà súng ống đang chỉa hầu như mọi hướng, chỉ yểm trợ ở khoảng cách tối thiểu. Với lính VM tiến sát những đại bác này, ĐT Sockel ra lịnh cho ba tr.đ. của đ.đ. 2 phản công. Lúc 1300 , đ.đ. đồng loạt vượt qua đường 19 và tấn công vào cạnh sườn của VM . Xe tăng Pháp và lính pháo binh VN giữ vửng phòng tuyến bắn thẳng vào lính VM.
Lần này máy bay B-26 đã phục vụ hửu hiệu vì VM ở đồng trống; lần này VM phải rút vào rừng sau khi để lại nhiều xác cháy xém vì bom napalm.
Họ tập họp và đếm quân, đ.đ. 1 của TĐ 1 Korea đã chết 42 người trong hơn 60 phút. Cuộc phục kích hôm trước làm chết 59 người . Năm ngày đánh nhau trên lộ 19 đã gây tổn thất nhiều hơn 2 năm chiến đấu ở Cao ly . (còn tiếp)
Dịch từ : Street without Joy của Bernard Fall .
No comments:
Post a Comment