AI LÀ CHỦ NHÂN THỰC SỰ CỦA LÃNH THỔ NÀY : CP MỸ ĐÃ ĐỀN BÙ NHỮNG MẤT MÁT VÀ ĐAU KHỔ (MÀ TỔ TIÊN NGƯỜI MỸ BẢN ĐỊA ĐÃ GÁNH CHỊU) NHƯ THẾ NÀO ?
A . Như các bạn đều biết : tổ tiên người Mỹ đã tiêu diệt dân Mỹ bản địa (American Indian hay Native American) qua nhiều cách : tấn công vào nơi ở của họ (có những lần giết ko chừa một ai , chỉ trừ những người may mắn trốn thoát) . . . dời cả chục ngàn người từ nơi ở của họ vào các trại tập trung , có cái tên mỹ miều là RESERVATION (khu dành riêng) , v.v... Trên đường di chuyển , người già và trẻ con chết rất nhiều . Có rất nhiều sách nói về việc này và cũng có phim về vụ này .
Để CHUỘC LẠI các lỗi lầm này cũng như BỒI THƯỜNG những mất mát và đau khổ mà tổ tiên của người Mỹ bản địa đã hứng chịu , nước Mỹ đã có nhiều chính sách ƯU ĐÃI họ.
1/ Họ được ưu đãi khi đi học , các phúc lợi (welfare) như YT , XH , v.v... . Ở mọi TP lớn nhỏ của Mỹ đều có những TT cung cấp phúc lợi cho dân Mỹ bản địa , xem hình : nghĩa là CP Mỹ có thể lơ là , v.v... với da trắng , da đen , hay Á châu , v.v... nhưng ko bao giờ DÁM lơ là các phúc lợi về GD , YT hay XH của dân bản địa.
Hình 1 :Trung tâm chính chăm sóc sức khỏe dành cho dân Mỹ bản địa ở quận Santa Clara , bang Cali .
2/ NGOÀI RA , CP cũng cho phép dân Mỹ bản địa được mở các sòng bạc trên lãnh thổ của các bộ lạc trên khắp nước Mỹ . Sau khi trừ các chi phí như trả lương cho nhân viên sòng bạc (theo thỏa thuận giữa bộ lạc và chủ sòng bạc) và nếu có lời , thì phải chia lời cho bộ lạc - có lãnh thổ mà sòng bạc hoạt động . (Vì theo một luật BẤT thành văn , chính người Mỹ bản địa mới thực sự có CHỦ QUYỀN (sovereignty) trên đất nước bao la này ; hay nói khác , HỌ chính là CHỦ NHÂN (master) của đất nước này ; các dân tộc CÒN LẠI chỉ là kẻ đến sau , hay nôm na là NGƯỜI THUÊ (renter) đất để khai thác) .
Theo thống kê thì trung bình một người dân bình thường (nói nôm na là dân đen , ko chức vụ gì trong bộ lạc) , mỗi năm được các sòng bạc chia lời trên dưới MỘT TRĂM NGÀN ĐÔ . Còn những người như TÙ TRƯỞNG (tribal chief) thì còn cao hơn . Các ông này đi du lịch quanh năm , ăn chơi thoải mái , v.v....
Hình 2 : Sòng bài Cache Creek ở bắc Cali có cả KS để khách ngủ qua đêm . Tôi đã đến đây 1-2 lần .
B/ Đây là một ĐẶC QUYỀN , ĐẶC LỢI (privilege) - các dân tộc khác ko được hưởng .
CP Mỹ , làm như vậy CŨNG ĐÚNG , và các dân tộc khác ko lên tiếng kêu ca gì cả vì đất nước này là của người Mỹ bản địa và gần như họ bị TẬN DIỆT . Ngày nay , hậu duệ của họ, thay vì sống ở các khu dành riêng cho bộ lạc , phần lớn ra sống ở các TP hay những khu đô thị đầy đủ tiện nghi , xây dựng gần các sòng bạc . Nhưng dù họ sống ở đâu , có đi làm hay thất nghiệp , có chơi bời , hút sách , rượu chè , cờ bạc đi nữa . . . thì các PHÚC LỢI của họ vẫn được duy trì và đặc biệt vẫn hưởng tiền lời do các sòng bạc chi trả mỗi năm .
Tôi nghĩ rằng , với các phúc lợi (đã kể ở phần 1) và đặc quyền/lợi thì hậu duệ của người Mỹ bản địa không còn gì để kêu ca, than phiền (complain) CP Mỹ .
Hình 3-5 : các cô này đều là hoa hậu trong các lễ hội (festival) của bộ lạc Navajo tại Mỹ , các cô đều mặc quốc phục với màu sắc và hoa văn truyền thống của bộ lạc . Trước đây, người già ko muốn giới trẻ ra sống tại các thành thị vì sợ mất gốc, nhưng sau này phần lớn giới trẻ đã phá bỏ tục lệ này; nhưng các lễ hội quan trọng họ cũng về tham dự, trong đó có dự thi hoa hậu .
Hình 6-7 : hai cô này có vẻ lai da trắng : cô cuối cùng mặc áo có ô vuông, theo phong cách của dân thành thị. Hai cô này cũng là hoa hậu .
No comments:
Post a Comment