SƯ ĐOÀN 18 VNCH TẠI MẶT TRÂN XUÂN LỘC THÁNG 4/75 

Viết nhân sự ra đi mới đây của tướng Lê Minh Đảo, TL sư đoàn

(Dịch từ trang 438-444 của sách Black April của George Veith)

". . .Tuy nhiên chuẩn tướng Lê Minh Đảo, TL của sđ 18 VNCH, đang chờ cuộc tấn công của bắc Việt Nam (North Vietnam). Sau cuộc tấn công của quân csbv tại Định Quán ngày 18/3, tướng Đảo đã cảm nhận một tấn công sắp xảy ra (imminent) vào Xuân Lộc. Những nghi ngờ của ông đầu tiên đã xuất hiện vào tháng hai khi một tiền đồn của ĐPQ tại núi Chứa Chan phục kích và giết một toán tiền sát pháo binh của Quân Đoàn 4 CSBV. Trực giác của ông đã củng cố sau những trận đánh trên QL 20 (Sài Gòn - Đà Lạt) vào cuối tháng ba trong đó các bs đã bắt vài tù binh. Khi điều tra các tù binh, ông đã ngạc nhiên khi khi họ quá trẻ. Có vẻ, miền bắc VN đã VÉT HẾT DÂN ĐỂ ĐƯA VÀO NAM  (scrap the bottom of the manpower barrel in north VN). Nhiều tù binh chỉ ở TUỔI 16, nhưng họ mang vũ khí và trang bị mới của Khối Sô Viết, xem hình. Khi biết chúng thuộc sđ 341 CSBV, tướng Đảo đã biết chắc có BA SƯ ĐOÀN quân chính qui (main-force) CSBV trong khu vực.

Đầu tháng TƯ, ông bắt đầu tổ chức phòng thủ. Đầu tiên, ông xem xét kỷ lưởng (closely) địa hình quanh TP.  Xuân Lộc nằm giữa các đồn điền chuối và cao su ở đáy của đầu cuối phía nam của Rặng Trường Sơn (Annamite Moutains), đi từ TQ hướng ra Biển Đông, tạo nên xương sống của bán đảo Đông Dương. Địa hình đồi núi phía tây của TP được che phủ bởi rừng già và chằn chịt (crisscross) bởi vài sông và suối nhỏ. Phía đông đất trống trải hơn (more open), nhưng khống chế bởi Núi Chứa Chan. 

Trong khi ông có hơn một tuần để chuẩn bị cuộc tấn công được chờ đợi, lực lượng của ông đã bị căng mỏng (were stretched thin). Hai của ba trung đoàn của ông ở ngoài TP: tr.đ. 52 giữ QL 20, trong khi tr.đ. 48 ở tỉnh Tây Ninh, cách Xuân Lộc 70 dặm. Trong đầu tháng TƯ, ông chỉ có tr.đ. 43, lính hậu cứ (rearbase personel), thiết giáp, và đại đội trinh sát của sđ bảo vệ TP. Bốn tđ ĐPQ giữ mặt bắc của TP và khu vực chung quanh BCH tiểu khu. Tuy nhiên, mặt nam của TP rất trống trải - đây chính là điểm sđ 7 CSBV sẽ tấn công. 

Ông đã biết ông sẽ cần toàn bộ sđ để ngăn cản tấn công của bắc quân, và ông có cơ hội đó khi trung tướng Toàn đến thăm NGÀY 3 THÁNG 4. Sau khi thuyết trình, ông yêu cầu tướng Toàn trả tr.đ. 48, tướng Toàn đã từ chối, nhưng ông kì kèo, nói với tướng rằng nếu QK 3 muốn ông giữ Xuân Lộc, ông phải bảo vệ mặt nam của TP. Để thuyết phục tướng Toàn, ông đã nói dối: rằng ông có ý dùng tr.đ. 48 để tảo thanh (clear) trên QL 1 từ Tân Phong và chiếm lại Núi Chứa Chan. Tướng Toàn đồng ý nhưng bảo ông gửi một tđ tới TP Hàm Tân (Bình Tuy) để bảo vệ an ninh cho đoàn người di tản từ QK 2. 

Tr.đ. 48 trở về NGÀY 4 THÁNG TƯ. Ngày 7/4, ông cho tr.đ. này tảo thanh trên QL 1 và để t.đ. 3/48 ở vùng núi này, và rút tđ 1/48 về giữ NGÃ TƯ TÂN PHONG, ở nam của TP, cùng với hai chi đoàn của Thiết đoàn 5 của sđ 18. Đây là trừ bị của ông. Ông cũng ý thức rõ về các thảm họa ở QK 1 và 2 khi nhiều đv tan rả toàn bộ vì bs đào ngũ để lo cho vợ con (hội chứng gia đình/family syndrome). Ông cho chuyển càng nhiều càng tốt gia đình bs và viên chức địa phương về Long Bình, căn cứ tiếp vận khổng lồ gần Biên Hòa. Những viên chức còn lại phải ở trong công sự gần BCH tiểu khu. 

Quan trọng hơn, ông đưa bs ra ngoại vi của tp vì nghĩ rằng quân CS sẽ tập trung pháo vào trung tâm tp. Ông cho đ.đ. trinh sát súng đại liên 50 và đóng trên trường trung học ở hướng tây bắc của tp. Ông cũng tạo ra ba BCH riêng rẻ: cái thứ nhứt đặt nhà ông trong tp, cái thứ hai tại Tân Phong, cái thứ ba ở vườn cây ăn trái gần đó. Trong khi binh sĩ đào hầm hố, ông chợt nghĩ (it dawned on him) rằng ko nghi ngờ gì địch quân sẽ lại dùng những đường tiến quân - đã dùng khi chúng tấn công Xuân Lộc năm 1968, với chỉnh sửa chút đỉnh dựa trên tình hình hiện nay. Đó là một thẩm định đúng (correct appraisal).

Vì vậy, ông đã giăng bẩy (laid a trap for them). Pháo binh của sđ (gồm 24 khẩu 105 ly và 12 khẩu 155 ly) đã lấy yếu tố tác xạ những nơi có thể là trục tiến quân của địch. Ông cho xe ủi đất đào các hầm để bảo vệ súng. Ông cũng mở rộng hệ thống công sự và giao thông hào. . . 

Tuy nhiên, do dự trữ (stockpile) về nhiên liệu và đạn dược của VNCH, đặc biệt là đạn pháo, rất thấp, kể từ đầu THÁNG HAI, ông đã thực thi hai chương trình. Thứ nhứt, ông đã bắt đầu dự trữ đạn pháo binh (vi phạm trực tiếp các điều lịnh của BTTM) khi giảm 20/100 số đạn xử dụng mỗi ngày (by reducing his arty expenditure by 20%). Thứ hai, ông cho lập một trung đội viễn thám ở mỗi tđ. Ngày 6/4, một trung đội đã phục kích và diệt một toán trinh sát địch ở NÚI MA, một cao điểm tây bắc của tp. Ông cho lính chiếm các núi khác để ngừa CS dùng nó làm đài quan sát. 

Vào trưa 6/4, ông được tin tđ 82 BĐQ (của thiếu tá VƯƠNG MỘNG LONG -- người dịch) vừa đến khu vực chính phủ sau nhiều ngày băng rừng từ Quảng Đức. Tướng Toàn (do biết tiếng tđ này từ trận Pleime 1974 --người dịch) đã cho trực thăng bốc về Xuân Lộc, đóng ở phi trường, dưới chỉ huy của tr.đ. 43. Tướng Toàn còn nói rằng ngày hôm sau tđ này sẽ về Sài Gòn để PHỤC HỒI (reconstitution). 

TỐI NGÀY 8 THÁNG 4, quân của ông bố trí như sau: tr.đ. 52 và một chi đoàn M-113 của thiết đoàn 5 bảo vệ QL-20 và ngã ba Dầu Giây. Một tđ ở nam Dầu Giây tại ấp Phan Bội Châu. Thành phần xa nhứt ở phía bắc là một đ.đ. trên đỉnh Đồi Móng Ngựa, một đồi nhỏ ở đông QL-20 gần Núi Ma. TĐ 2/43, bảo vệ Núi Thị, cao điểm phía tây tp. Điều này tạo ra một khoảng trống đáng ngại giữa tuyến của tr.đ. 52 và tp - chỉ được hỗ trợ bởi pháo. Đại đội TS của sđ giữ trường trung học ở tây bắc tp, với hai tđ ĐPQ ở sườn phải. Hai đv ĐPQ khác chiếm các vị trí trong tp. TĐ 1 và 3/43 bảo vệ phía đông của tp. TĐ 1/48, và hai chi đoàn của thiết đoàn 5 làm trừ bị, trong khi tđ 2/48 tăng phái đi Hàm Tân. TĐ 3/48 đóng hai bên QL 1 phía đông của tp. TĐ 82 bđq bảo vệ sân bay Xuân Lộc. 

Vào buổi sáng của NGÀY 9 THÁNG TƯ, các thành phần CSBV đã vào vị trí chuẩn bị chiến đấu. SĐ 6 CSBV vượt qua TL 2 nam Xuân Lộc mà ko bị phát hiện và di chuyển nhanh chóng về phía bắc qua các đồn điền cao su hướng tới QL1. SĐ 7 và 341 CSBV tiến gần tới chu vi phòng thủ của QLVNCH. Lúc 5 g sáng, các đv này báo cáo đã tới vị trí ấn định ấn định. Pháo binh bắc quân chờ lịnh nổ súng. Ở khu của sđ 341 CSBV, trước giờ nổ súng, các quan sát viên pháo binh nhận thấy sương mù vẫn còn nên xin hoãn 10 phút. ĐÚNG 5:40 SÁNG, QK 4 ra lịnh, pháo của sđ và pháo của qk đồng loạt nổ. Trận Xuân Lộc bắt đầu.

Một trong những đạn pháo đầu tiên rơi trực tiếp xuống nhà tướng Đảo. Đó là ngôi nhà nhỏ hai từng, đối diện với nhà của tỉnh trưởng Long Khánh, kế nhà thờ Công giáo giữa tp. Đạn xuyên qua nóc và nổ trong phòng ngủ, chứng tỏ sự CHÍNH XÁC ko thể tưởng của pháo csbv. May mắn thay, ông ko ở nhà. TRONG MỘT GIỜ, CSBV rải đạn pháo, cối và hỏa tiển vào tp. Họ giả nát trung tâm tp và biến nhiều tòa nhà thành gạch vụn. Tuy nhiên, dù có thám sát trước, bắc quân đã ko biết quân VNCH đã dời ra ngoại ô. Phần lớn đạn trúng nhà dân, trong khi lính của ông vô sự (unscathed) trong hầm hào. Tổng cộng có 2.000 quả. Lúc 6:40, hai pháo sáng màu đỏ bắn lên trời, báo hiệu cho bộ binh và chiến xa tiến vào. 

Ở khu phía đông, tr.đ. 165 CSBV tấn công dữ dội (onslaught) với 4 tăng dẫn đầu, với 4 tăng khác đi với tr.đ. 209. Nghĩ rằng quân nam VN sẽ chạy trốn ngay khi ngừng pháo, lính BV tự tin (confidently) tiến về phía trươc. Nhưng họ đã lầm, lính của sđ 18 VNCH đã cố thủ. Mặt đông của tp rất trống trải, và tướng Đảo đã chuẩn bị trước với các công trình phòng thủ vững chắc. SĐ 7 CSBV đã phải tiến lên đồi, băng ngang những cánh đồng trống trải, vượt qua TÁM hàng rào kẻm gai, vài bãi mìn, và leo qua một mô đất (earthen berm) trước khi đến được giao thông hào của lính sđ 18. 

Bằng một hiệu lịnh, những bs của sđ 18 bắt đầu nổ súng đại bác và liên thanh vào quân csbv. Cuộc tấn công thứ nhứt của tr.đ. 165 nhanh chóng bị sa lầy (bogged down). Chiếc T-54 dẫn đầu cán mìn chống tăng, đứt xích bên trái và bất động. Khi trời sáng tỏ, phản lực VNCH bắt đầu oanh kích lính csbv. 

Dù bị pháo nặng, lính csbv mở đợt hai. Khi tăng tới gần, lính của tr.đ. 43 đã có ngạc nhiên khác chờ họ: các phi đạn 2.75-inch, thường dùng bởi trực thăng võ trang, được gắn trên giá đỡ có hai chân (bipod) và điêù khiển bằng pin. Quân VNCH bắn cháy hai tăng và địch ngừng tấn công. Tr.đ. 209, tiến trên QL 1 từ hướng đông vào tp, đụng với tđ 82 BĐQ tại sân bay và bị bắn cháy thêm hai tăng. 

Lực lượng tấn công chánh của tướng CSBV Hoàng Cầm bị cầm chân. Họ bị chận đứng ko chỉ bởi KQ và pháo, nhưng bởi lính bộ binh đầy quyết tâm. (còn tiếp) 

Lúc 11:20 tối 3/5/2020.