NGƯỜI MÀ TÔI KÍNH TRỌNG NHỨT.

 

- Giúp ai được thì giúp, đừng mong họ trả ơn mình, nhưng có người khác giúp mình.-- Lời cha khuyên tôi.

- Cuộc đời sắc sắc, không không,

Trăm năm còn lại tấm lòng từ bi.

- Đã mang lấy nghiệp vào thân,

Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa.

Thiện căn cũng ở lòng ta,

Chữ Tài liền với chữ Tai một vần.-- Nguyễn Du.

- Muốn biết kiếp trước tạo nhân gì, hảy xem kiếp này hưởng quả gì.-- Kinh Phật.

Ba tôi là một con người đạo đức, luôn thương yêu, giúp đỡ kẻ nghèo hay sa cơ thất thế. Thời cực thịnh, ba tôi có nhiều công trường (construction site) khắp VN từ Quảng Trị tới Cà Mau vì ba tôi trúng thầu xây dựng và sửa chữa các chi nhánh (branch) của ngân hàng Việt nam Thương tín trên toàn quốc*. Mỗi nơi ba tôi giao một người cai hay trưởng công trường (chief of construction site) điều khiển với sự giúp đỡ của ng đại diện của ba tôi. Người cai cần tiền để mua vật liệu hay trả công cho thày thợ thì nói với đại diện. Thỉnh thoảng ba tôi đi bằng máy bay DC-3 hay DC-4 hay thuê bao máy bay Cessna 2 chỗ ngồi của hàng không VN để thăm công trường. Ông ngoại thấy vậy nói "Con giao hết cho người cai, nó sẽ ăn hết và ko còn lời", ba trả lời "con đã tính hết rồi, mình ăn cơm thì để cho họ ăn cháo, để cho họ kiếm chác chút đỉnh, họ mới hết lòng cho mình; mình khắc khe quá, họ sẽ nghỉ làm, v.v..."

Do có nhiều công trường khắp nước nên ba tôi xây ba văn phòng đại diện - cũng là nơi nghỉ ngơi ở Đà Nẳng, Nha Trang và Đà Lạt. Tôi còn nhớ, năm 1974, nhân học lớp CTCT căn bản tại ĐH CTCT tại Đà Lạt tôi thường ra ngủ đêm ở biệt thự ở số 6 đường Thi Sách: đây là một biệt thự 2 từng rộng rải, lợp ngói, sàn gỗ kiểu moquette của Pháp, phòng khách có lò sưởi. Từng trệt và từng trên có phòng ngủ đầy đủ tiện nghi gồm toilet, trước nhà là vườn hoa nhỏ. Từ mặt đường lên nhà phải qua nhiều bậc thang. Có lần, ba tôi lên chơi, thấy trần gỗ của từng hai quá thấp ! (theo con mắt của ông), ba tôi nói với ông cai "anh nâng trần gỗ lên vài tấc cho tôi". Như bạn biết, để làm như vậy, phải tháo ra hết . . . Thật sự do ba tôi khó tính chứ thiết kế nhà này do KTS làm, ông cai chỉ theo đó mà làm . 

Sau ngày 30.4, một tên cách mạng giờ thứ 25, gốc là NDTV địa phương đến nhà ba tôi tại SG nói "bác ơi, giờ này bác lên nhận nhà ở Đà Lạt là chúng bắt bác, thay vào đó, bác làm giấy tay bán nhà cho cháu lấy vài chỉ vàng còn có tiền xài." Sau khi mua nhà, một thời gian sau, hắn bán nhà này và vượt biên. 

Ngoài nghề  xây dựng, ba tôi cho thuê máy móc xây dựng như cần câu, xe xúc, máy trộn hồ, v.v... Ba tôi còn hùn hạp với bạn bè làm thụ thác hàng hải (stevedore) và đại diện độc quyền của cty tàu biển K-Lines của Nhựt tại VN. Ba tôi và bạn bè thành lập Trung Nam Ngân Hàng, nằm ở đường Cathay, gần Chợ Cũ : đây là một ngôi nhà mới tinh, 8 từng, v.v... (Mà sau 75, có lúc vợ chồng của L. ở). Ông còn làm PGĐ cho một cty của Mỹ, ở đường Nguyễn Huệ SG vì luật đầu tư bắt phải thuê VN làm phó (PGĐ danh nghĩa, chỉ có tên và hưởng lương, ko làm gì hết). Ngược lại, có lúc hãng thầu của ba tôi còn thuê kỹ sư Mỹ ! 

Ông còn dự định, nếu ko gì trở ngại, khoảng năm 1975-76, ông sẽ lập một hãng hàng không cạnh tranh với Air Vietnam .

Sau 75 , nhiều thầy thợ của ba tôi là CS nằm vùng, có ông làm trưởng phòng xây dựng quận hay huyện tại TP HCM. Vì ba tử tế với họ nên sau này, họ đều đến chúc tết mỗi năm.

Cũng may cho ba tôi là có anh chị em là đảng viên ở miền bắc (vì chỉ có ba di cư vào nam đầu thập niên 1940) nên ba tôi ko đi tù sau 75 - như các ông thầu khoán Trần Ngọc Trình (sau này ở Pháp), Nguyễn đình Quát, Nguyễn đình Nhơn (sau này ở CND), và Lê đức Ty -- mà chỉ mất tài sản mà thôi . 

* Ngoài công tác trên đây, ba tôi còn xây hãng xưởng, nhà máy tại khu kỹ nghệ An Hòa Nông Sơn (Quảng Nam), tại KKN Biên Hòa (nhà máy Vikyno, v.v...), hãng sữa Foremost Thủ Đức; làng ĐH Thủ Đức (KTS Ngô Viết Thụ nhượng cho ba 2 lô đất ở đây, ba xây villa cho Mỹ mướn, có hồ bơi, các em tôi đều đã bơi ở hồ này), cư xá cho nhân viên ngân hàng VNTT tại Sài Gòn, Nhà Bè; phi trường trực thăng cho Mỹ tại Vĩnh Long. Hãng thầu NHATICO của ông Trần ngọc Trình, có phần hùn của ba tôi, xây liên tỉnh lộ 70 Vĩnh Long - Vĩnh Bình bao gồm các cầu trên LTL này. (Do CP Mỹ tài trợ cho VN - đang làm dở dang thì miền nam sập tiệm nhưng Mỹ vẫn trả cho đại diện hợp pháp của hãng, đang có mặt tại các nước tự do, như Pháp hay Mỹ, v.v...  Ba tôi xây làng cô nhi Đà Lạt (viện trợ của CP Đức, nửa chừng Đà Lạt di tản tháng 3/75 nhưng Đức vẫn trả phần còn lại), đập Đa Nhim (viện trợ của Nhật) , v.v... Tôi chỉ viết những gì tôi biết vì từ năm 1968 đã đi lính, ít khi ở nhà nên ko biết hết các công trình của ba tôi.

Về xã hội và phục vụ cộng đồng, ba tôi mua một lô đất ở Gò Dưa, Thủ Đức để xây nghĩa trang Quảng Bình, thiếu tá công binh Đ.C. Tâm đài thọ phần hàng rào. Trong NT có mộ của Trịnh Công Sơn . 

H. em gái tôi thường than phiền, sao ba má mình đức độ thương người mà con cháu lận đận suốt đời; anh Tài NHỜ đi tù 6 năm với kiến thức có sẵn nên ko chật vật lắm, còn tụi em quá vất vả, tài sản của cha mẹ mất hết, nếu có tiền tụi em đã vượt biên sau 75... Tôi trả lời, mỗi người đều có NGHIỆP LỰC RIÊNG của mình, ai làm nấy hưởng, nếu phước đức của ba má có thể truyền lại cho con cháu thì anh em mình ko khổ như vậy. Còn những người, tuy hiện nay ko làm phước thiện gì hết nhưng vẫn hạnh phúc, may mắn là do họ đang hưởng nghiệp lực tốt (tạo ra từ KIẾP TRƯỚC) như Nhật Vượng Vingroup hay Phương Thảo CEO của Vietjet Air. Nếu họ ko tạo phước, kiếp sau họ sẽ khổ như mày bây giờ!

Tôi nói đùa, nếu ko có ngày 30.4, mày sẽ ko thua gì con gái của đại gia Korean Air, "nổi tiếng" thế giới vì từng bắt tiếp viên quỳ gối xin lỗi khi ko vừa ý "công chúa" trên máy bay!

Hình: Phòng cho khách hạng nhứt của hãng Korean Air. "Công chúa" và cha đang xin lỗi mọi người.

Viết ngày 6/8/20, sửa chữa ngày 11/9/22.