TRẬN BÌNH GIÃ 1964 QUA HỒI KÝ CỦA CỐ VẤN CỦA TIỂU ĐOÀN 33 BĐQ.
Lời mở đầu: Theo các thông tin trước giờ về trận Bình Giã thì ngày 29/12/1964, tiểu đoàn 38 BĐQ được trực thăng vận xuống phía tây nam làng Bình Giã để tái chiếm làng này. Tiểu đoàn chia làm 3 mủi tiến quân vào Bình Giã nhưng chạm địch nặng. VC đã bố trí trong công sự kiên cố chờ đánh viện binh. "Trước tình hình nghiêm trọng này, tiểu đoàn 33 BĐQ được đưa đến tăng viện và bị phục kích tại bãi đổ quân gây thiệt hại nặng cho TĐ này với tiểu đoàn trưởng và một đại đội trưởng tử trận". Ngày hôm sau 30/12/64, tiểu đoàn 30 BĐQ được đổ xuống phía tây nam làng Bình Giã nhưng ko gặp địch...
Thông tin về tiểu đoàn 33 BĐQ chỉ có vài dòng như vậy. Nhưng trong sách "Dai-Uy", trung tá Mỹ hồi hưu James Behnke, cựu cố vấn của tiểu đoàn 33 BĐQ kể trên, đã cung cấp nhiều thông tin mới lạ như:
a/ Tiểu đoàn bị thiệt hại nặng vì sau khi đổ quân, khi tiến gần làng đã bị VC GIẢ DẠNG LÍNH BĐQ, đội nón sắt có vẽ con báo đen, từ các công sự trong vườn chuối tấn công bất ngờ.
2/ Một trực thăng Mỹ bị rớt và được chính ông và các phi công Mỹ liều mạng cấp cứu. (Đây không phải là chiếc trực thăng Mỹ rơi ở cách Bình Giã 3 km về phía đông, đã khiến TĐ 4 TQLC VNCH khi lấy xác phi hành đoàn đã lọt ổ phục kích làm 112 người chết (bao gồm 29/35 sq của tiểu đoàn tử trận trong đó có TĐ trưởng và phó, bác sĩ quân y, và một đại đội trưởng). Và 71 bị thương. -- theo website của Vũ Đình Hiếu, một sq BĐQ. Theo wikipedia về Trận Bình Giã thì phe VNCH và Mỹ có 201 chết (có 5 cố vấn Mỹ), 192 bị thương (có 8 người Mỹ), và 68 mất tích (có ba người Mỹ). Con số này tính luôn thiệt hại của TĐ 4 TQLC).
Ngoài ra còn có nhiều thông tin mới lạ về trận này.
Sách in năm 1992, nghĩa là 28 năm sau trận Bình Giả, và tôi có sách này chỉ cách đây khoảng một năm.
Bài viết sau đây được tôi chuyển ngữ từ trang 204-224 của sách.
=============
" - Cánh B gồm hai đại đội do tiểu đoàn phó chỉ huy và trung sĩ Bennet làm cố vấn thì rõ ràng (evidently) bị quét sạch trong MƯỜI PHÚT ĐẦU TIÊN. Lúc VC tràn tới, họ chỉ còn tám người và sau đó bị bắt làm tù binh. Sau này chúng tôi biết rằng chúng tôi đã đánh nhau với HAI TRUNG ĐOÀN CSBV gồm bốn ngàn người có công sự vững chắc với dây điện thoại (commo wire), súng đại liên, súng ko giật và cối. Một chiến tuyến như vậy để đánh những người lính BĐQ trang bị nhẹ giữa đồng trống. NỬA tiểu đoàn đã thiệt hại chỉ trong một buổi chiều.
. . .
BÃI ĐỔ QUÂN KHÔNG "HOT"
"Ngày 29/12/1964. Một ngày sẽ sống trong vô tận (infinity), ít nhứt đối với tôi. Chúng tôi đi họp tại BTL quân đoàn III ở Biên Hòa. Tình hình rất xấu ở Bình Giã, ngôi làng mà chúng tôi đã được cứu trước đây. Hiện có đụng độ lớn tại đó, nhưng tin tức rất sơ sài (sketchy). Có kẻ nói làng này đã bị tràn ngập, kẻ khác nói một tiểu đoàn BĐQ bị chận ở phía tây của làng.
Không ai biết rõ về tình hình ở Bình Giã, ngoài việc có đụng độ lớn. Chúng tôi sẽ được trực thăng vận tới đây.
Đại úy tiểu đoàn trưởng và tôi nghiên cứu bản đồ một cách vội vả trong khi chờ trực thăng tới. Chúng tôi dự định sẽ đổ xuống phía nam của làng thành hai đợt và sau đó cùng nhau tiến về phía bắc. Cánh B gồm đại đội 1 và 2, do tiểu đoàn phó (XO) chỉ huy, có cố vấn là trung sĩ Bennet và binh nhì Craft, sẽ đổ xuống phía đông của bãi đáp. Tôi sẽ đi với cánh A gồm đại đội 3 và 4 do đại úy tiểu đoàn trưởng chỉ huy, đổ xuống phía tây của cánh B. Khi các đại đội xuống hết, chúng tôi cùng nhau tiến về phía bắc.
Trực thăng tới, hai đại đội của TĐ phó lên trước, sau đó máy bay sẽ trở lại để đón cánh A. Tôi trèo lên, ngồi chờ cất cánh. Đột nhiên, sĩ quan ban 3 người Việt của quân đoàn III chạy tới và la to, "Cẩn thận, tôi nghĩ có thể có phục kích."
Cùng lúc ấy, máy bay cất cánh. Trên đường bay tới mục tiêu, tôi nghe trung sĩ Bennet, đã xuống đất trước tôi, báo cáo tình hình vô sự. Trước khi chúng tôi đổ quân, trực thăng võ trang hay gunship đã "dọn dẹp" bãi đáp bằng cách bắn rốc-két và đại liên 7.62 ly. Sau khoảng 30 phút bay, máy bay chúng tôi quẹo trái và bắt đầu xuống thấp. Chúng tôi có thể thấy làng này và cánh đồng. Ở phía nam làng nơi có bãi đổ quân, các gunship bay tới bay lui sát mặt đất để bắn vào thứ gì chuyển động. Rõ ràng bãi đổ quân không "hot".
ĐỊCH TẤN CÔNG BẤT NGỜ VÀ GIẢ DẠNG BĐQ
Trực thăng chạm đất, như thường lệ, tôi phóng nhanh ra khỏi máy bay và nằm xuống đất. Tình hình hoàn toàn yên tỉnh của một ngày đầy nắng. Điều này LÀM TÔI SỢ (it scared me). Chúng tôi di chuyển. Trên khoảng nửa đường tới làng thì súng nổ dữ dội tứ phía (all hell broke loose). Đạn cối bắt đầu rơi xuống. Không biết bao nhiêu súng các cỡ bắn vào hướng tiến quân của chúng tôi. Đạn bay khắp nơi. Nhưng không ai nằm xuống, chúng tôi tiếp tục tiến tới, và bắn súng ở thế súng đeo vai (firing from the shoulder). Có ai gọi tôi trong máy. Có lẽ là một phi công trực thăng, y nói "đang tìm kiếm (lookout) một tiểu đoàn BĐQ khác trong khu vực và chúng tôi đừng bắn lầm họ". Tôi báo cho đại úy và ông nói, "Không phải BĐQ đâu, đó là VC".
Chúng tôi tiến gần một vườn chuối, mọc giữa đồng. Một viên đạn đã cắt một lá chuối lớn, rơi trước mặt tôi. Đột nhiên một tiếng nổ lớn, bên trái tôi, ko xa hơn 15 mét. Khói đen và bụi khắp nơi. Có lẽ là đạn cối 82 ly hay đạn không giật của địch. Kỳ diệu thay, tôi ko thương tích gì cả.
Chúng tôi tiếp tục tiến. Súng tiếp tục nổ mọi nơi nhưng ko ai nằm xuống. Ko ai bỏ chạy. Mọi người tiếp tục tiến, và bắn ở vị thế súng vác vai. Khi chúng tôi cách vườn chuối khoảng 20 mét, vài người từ đó phóng ra. Họ mặc đồ BĐQ và đội nón sắt, có hình cọp đen sơn phía trước. (Tiểu đoàn tôi ko dùng nón sắt này, nhưng phần lớn các tiểu đoàn BĐQ khác thì dùng). Họ đột ngột chạy ào đến tôi. Sợ bắn lầm quân bạn, tôi quay mặt sang tổ đại liên 30* ở bên trái tôi đang nả đạn, hét to bằng tiếng Việt Nam, "Ngừng bắn, ngừng bắn." *(Gọi là đại liên 30 vì đường kính của viên đạn bằng 30/100 của một inch (bằng 7.62 ly). Đường kính của đại liên 50 bằng 50/100 của một inch (bằng 12.7 ly) -- người dịch).
Khi tôi nhìn về phía trước thì một trong những tên này bắn thẳng vào tôi. Đạn đã trúng người đi sau tôi. Đó là một y tá. Tôi nhào xuống đất. Tới lúc này, tôi mới nhận ra họ là VC, giả dạng lính BĐQ. Tôi ngước nhìn lên (glance up) và kê súng vào vai thì một viên đạn trúng mặt đất cách mặt tôi vài inch khiến cát bay vào mắt tôi. Tôi chớp mắt và kê khẩu các-bin vào vai.
Tên vừa bắn tôi giờ đây biến mất trong các bụi chuối. Tôi tự nhủ, "Hảy nhớ những gì đã học tại Fort Benning (trường đào tạo BĐQ của Mỹ -- người dịch). Hảy bắn từng phát một vào bụng của địch."
Thế là tôi bắn từ trái qua phải. Bằng, bằng, bằng, tôi bắn từng phát với cách khoảng ba tấc. Tôi quay súng về bên trái cũng bắn như vậy. Tầm đạn ngang bụng của địch. Đột nhiên tầm nhìn của tôi bị nhòa (blur) vì then súng (bolt) ngừng đột ngột, cho thấy súng hết đạn. Nhanh chóng, tôi nạp một kẹp đạn 30 viên và tiếp tục bắn.
CHÚNG TÔI CHỈ CÒN BỐN NGƯỜI
Tôi ngừng bắn vì chung quanh trở lại yên tỉnh, dù vẫn còn súng nổ xa xa. Nhưng giờ tôi ko thấy đại úy tiểu đoàn trưởng, mà lúc nãy ở trước mặt tôi. Tổ đại liên 30 bên trái tôi cũng đâu mất. Chỉ còn có tôi, Chấn-hiệu thính viên, và 2 lính BĐQ lạ hoắc, bị thương ở tay. Họ nhìn tôi với vẻ mặt ngớ ngẩn (silly). Tôi biết họ trông cậy vào tôi. Không có thì giờ băng bó cho họ. Chung quanh có quá nhiều VC và lại mặt đồ BĐQ. Tôi nên làm gì? Tiểu đoàn trưởng thì ko thấy. Tôi làm gì nếu tôi gặp lính BĐQ? Tôi ko thể bắn họ trước vì có thể là quân bạn.
KÊU TRỰC THĂNG TẢN THƯƠNG
Có một điều tôi có thể làm bây giờ là gọi trực thăng, và bay tới cánh B của trung sĩ Bennet và đưa quân về giúp chúng tôi. (Trung sĩ này đi với hai đại đội và xuất phát từ cuối làng, tiến về phía bắc, song song với 2 đại đội do đại úy tiểu đoàn trưởng chỉ huy). Tôi liên tục gọi máy nhưng ko vào được vì máy tôi quá yếu. Lúc đó nhiều phi công gunship đang nói chuyện với nhau trên vô tuyến. Cuối cùng, một phi công hét to trên hệ thống, "Xin mọi người im lặng, một người đang cầu cứu."
Nhanh chóng, tôi cho biết tình hình, xin trực thăng xuống đưa tôi tới vị trí của trung sĩ Bennet. Một phi công bảo tôi dùng đạn khói để y tới. Tôi ko còn lựu đạn khói trên dây đạn (harness) dù bình thường có 2 trái. Tôi hỏi và một lính BĐQ đưa tôi một lựu đạn khói màu trắng. Tôi tung ra nhưng nó chỉ tỏa ra một làn khói trắng và mỏng. Phi công nói, "Anh vừa thả khói trắng?"
Tôi trả lời có và y nói đã biết vị trí của tôi nhưng VC quanh tôi cũng tung lựu đạn khói để đánh lừa trực thăng -- vì có lẽ chúng đã vào tần số của chúng tôi.
Khi trực thăng tới thì hiệu thính viên và 2 người bị thương đã sợ hãi nhảy lên tàu. Viên phi công la lên, "Cái gì vậy?" (what's going on). Y nói với tôi rằng chỉ có thể chỡ 2 người gồm tôi và hiệu thính viên, sau đó chiếc khác sẽ xuống để bốc 2 người kia. (Đây là gunship, trang bị 2 khẩu đại liên hai bên và nhiều rốc-két, rất nặng nề nên ko thể chỡ thêm 4 người như trực thăng thường).
Tôi biết rằng 2 lính BĐQ này sẽ ko xuống để nhường chỗ vì họ bị thương và địch đầy chung quanh. Tôi thét lớn qua cửa máy bay với đại úy-phi công Johnson, "Đưa họ đi và gửi chiếc khác đến đây."
Như thông cảm tâm trạng 2 người lính bị thương, phi công đổi ý và thét lên, "Lên đi. Ông sẽ ko còn ở đây khi chúng tôi trở lại."
CỨU PHI CƠ LÂM NẠN
Máy bay cất cánh, nhưng sau đó một lúc tôi thấy một làn khói trắng rất mỏng phát ra từ ống xả (engine exhaust) của một trực thăng bay gần chúng tôi. Khói càng lúc càng nhiều và đổi thành màu đen. Đột nhiên, cả phần sau của chiếc này bốc cháy -- vì lửa phun ra (belch out) từ phần động cơ đã đốt cháy phần đuôi. Phi công có lẽ ko biết.
Tôi la to nhưng phi công của máy bay tôi ko nghe vì gió và tiếng động. Do đó tôi lấy một cây sắt trên sàn máy bay và đập vào sau ghế của y. Y lại nghĩ rằng máy bay trúng đạn. Tôi đập nữa, và y quay lại tôi. Tôi chỉ về chiếc trực thăng ở bên hông chúng tôi. Y lập tức báo động trên hệ thống. Nhưng quá trễ vì chiếc kia đang chúi đầu.
Chúng tôi bay phía sau. Phi công kia hình như còn kiểm soát máy bay. Có vẻ y đang cho máy bay lượn (glide) và định đáp khẩn cấp ở tốc độ khoảng 50 dặm/giờ. Vào lúc máy bay y đụng đất, chúng tôi đổi hướng (veer) sang trái và tôi ko còn thấy nó. Đại úy Johnson cho máy bay quay lại và hướng về nơi trực thăng rơi. Y đáp rất gần, chỉ cách khoảng 300 mét. Tôi phóng khỏi trực thăng và chạy trối chết (in a dead run). Có VC ở đây ko? Tôi ko biết và ko cần biết. Tôi phải chạy tới máy bay này để cứu phi hành đoàn trước khi bốc cháy. Tôi thấy máy bay trước mặt.
Máy bay đã đáp xuống một lổ to ở vị trí thẳng đứng. Chỉ có phần đuôi đang cháy. Tôi thấy hai phi công nằm trên cỏ trước máy bay. Họ bị thương nặng, máu chảy khắp nơi và đang rên rỉ. Làm sao họ ra ngoài được. Họ đã va chạm vào kính chắn gió hay họ đã trèo khỏi phòng lái và rớt xuống khi đuối sức? Tôi ko thể biết.
Tôi thấy một người nằm bên trong trực thăng, ở phần sau. Y là xạ thủ đại liên. Y nằm mê man. Y to lớn như một tuyển thủ football, nặng có lẽ 240 cân. Tôi nhảy vào bên trong và cố gắng kéo y. Nhưng tôi ko thể. Y rất nặng và tôi ko thể di chuyển y được trong khi đạn nổ kế tôi, do lửa cháy. Tôi suy nghĩ, ko thể bỏ rơi kẻ bị thương này, dù đạn đang nổ quanh tôi. Cuối cùng, với hết sức bình sinh (super human strength) tôi đã lôi y khỏi máy bay. Chúng tôi đã tới bức tường bao quanh lổ này. Nhưng tôi ko thể nâng y qua bức tường vì y quá nặng -- trong khi trực thăng đang cháy cách 2 mét.
Đột nhiên có nhiều giọng nói. Các phi công khác đã đáp xuống cứu chúng tôi. Họ đưa kẻ bị thương lên trực thăng và bay đi. Chúng tôi bay tới Vũng Tàu. Chúng tôi đáp xuống một phi đạo màu đen. Ở đây đầy trực thăng.
TÌM CÁCH TRỞ VỀ ĐƠN VỊ
Tôi thấy thiếu tá Steward, có danh hiệu truyền tin là "Vui Vẻ 6" (Mirth 6), đang vá trực thăng của ông với băng dán màu xanh. Có trên 30 lổ đạn ở phần đuôi của máy bay. Ông đổ xăng và nạp đạn, sẵn sàng để bay lại Bình Giã. Tôi nói muốn trở lại tiểu đoàn để xem tình hình thế nào, đặc biệt 2 đại đội mà trung sĩ Bennet làm cố vấn. Ổng trả lời trung sĩ này đã bị bắt sống. Bennet đã báo cáo rằng BĐQ chết đầy chung quanh và ít ai thoát được. Chỉ có y với binh nhì Craft và vài lính BĐQ và y tiếp tục nói chuyện và mô tả tình hình cho tới lúc VC giựt ống liên hợp khỏi tay y.
Thiếu tá Steward nhìn vào mặt tôi: "Đừng trở lại, vô ích. Tình hình ko rõ ràng (very fluid situation). Tiểu đoàn bị tràn ngập, và ko ai biết còn người nào khác ở đó ko".
Tôi nằn nặc đòi đi vì ko thể ngồi an toàn ở sân bay khi các bạn tôi đang lâm nguy ở Bình Giã, cách đó 40 dặm.
Tôi và hiệu thính viên nhảy lên máy bay của Vui Vẻ 6. Ở cuối trực thăng có một người Việt. Vì theo quy ước Geneva, gunship Mỹ ko được dự trận nếu ko có một quan sát viên VN đi kèm. Nhưng y ko thể thấy thứ gì khi ngồi ở ghế sau và ko đọc được bản đồ và y rất sợ hãi (scary silly).
Tôi đội ống nghe lên đầu và nói chuyện với Vui Vẻ 6 trên đường đến Bình Giã. Ông nói có một đại liên 50 của VC gần làng, đang bắn vào trực thăng và ông định tấn công nó. Chúng tôi tới gần mục tiêu. Vui Vẻ 6 phân công: phi công phụ sẽ lái trực thăng và ông sẽ điều khiển súng. Bum. Bum. Có tiếng nổ dữ dội ngay bên ngoài cửa. Đó là các rốc-két bắn đi từ dàn rốc-két của trực thăng. Sau đó các đại liên khai hỏa. Tiếng nổ điếc tai. Người VN ngồi kế tôi kinh hoàng.
Vui Vẻ 6 hét trong micro. Ông chửi rủa phi công phụ bằng mọi từ ngữ xấu xa nhứt - kể cả đồ hèn nhát, vì đã nổ súng quá sớm. "Lần tới, chúng ta phải xuống thấp hơn mới nổ súng", ông nói.
Đúng là điên khi tấn công súng phòng không bằng một trực thăng. Hết đợt rốc-két này đến đợt khác. Đại liên bắn liên tục. Tôi chịu ko nổi, chỉ muốn xuống đất để chiến đấu. Cuối cùng trực thăng hết đạn.
Ông nói ko thể liên lạc với ai ở dưới đất, và Bennet và Craft đã bị bắt. Ông chỡ tôi và hiệu thính viên về một tiền đồn nhỏ của VNCH ở tây của làng Bình Giã. (Có lẽ là quận lỵ Đức Thạnh, nằm trên liên tỉnh lộ 7 từ Xuân Lộc đi Bà Rịa. Sư đoàn 18 bộ binh đã dùng đường này để rút khỏi Xuân Lộc tháng 4/75 -- người dịch).
Vào sụp tối, các Skyraider của VNCH đã tới để tham chiến. Tôi ko biết ai sẽ hướng dẫn họ. Tuy tôi cùng tần số với đại úy nhưng ko gọi được. Máy bay Skyraider đã ném bom và bắn phá Bình Giã trong khoảng 1/2 giờ và trở về căn cứ.
LIÊN LẠC VỚI TIỂU ĐOÀN TRƯỞNG
Gần khuya hiệu thính viên Chấn đánh thức tôi. Y có vẻ kích động: "Đại úy trên máy". Tôi gắn tai nghe (headset) và nói chuyện với đại úy tiểu đoàn trưởng. Ông nói đang ở với một toán nhỏ BĐQ và cần một gunship. Tôi nói, "đáp nhận".
Tôi chuyển qua tần số không lục để nói chuyện với phi công của một quan sát cơ L-19 đang bay trên đầu. Y chuyển tiếp yêu cầu này và sau đó gọi lại, "Trực thăng đang tới".
Khi các trực thăng bay trên đầu, tôi gọi đại úy và bảo ông bật đèn. Tôi sẽ là "trung gian" giữa đại úy và phi công. Phi công đã tìm được vị trí của đại úy; và tôi nói với phi công mục tiêu cách đại úy bao xa và hướng nào. Phi công nổ súng nhưng ko trúng mục tiêu. Tôi chuyển điều chỉnh này tới các gunship. Lần này đã trúng mục tiêu. Tôi tiếp tục giúp đại úy suốt đêm với gunship và vận tải cơ C-47 bắn hỏa châu. Bầu trời Bình Giã đầy hỏa châu do C-47 bắn ra. Tôi nghe súng nổ rải rác. Đại úy tiếp tục chiến đấu suốt đêm, và tìm cách tập hợp tàn quân. Sau cùng ông cho biết địch đang rút khỏi làng. Tình hình yên tỉnh. Mệt quá, tôi đi ngủ.
GẶP ĐẠI TÁ WILSON
Bình minh ló dạng (morning dawned). Tôi nhận tin từ cố vấn ở quân đoàn rằng viện quân đang tới và đại tá Wilson sẽ gặp tôi. Sau đó, trực thăng chỡ cả tiểu đoàn TQLC đáp xuống phía nam làng, cùng chỗ chúng tôi đã đổ quân. Khoảng cùng lúc đó, đại úy gọi cho biết dân làng nói VC đã rút khỏi làng khuya nay lúc 3 g sáng. Và một trực thăng bay tới tôi. Đó là đại tá. Tôi tới chào ông. Ông đáp xuống và tôi dẫn ông qua một bên để báo cáo tình hình. Tôi nói rất xấu hổ vì đã ko có mặt cùng đơn vị từ đầu tới cuối trong trận đánh này và ông có quyền cách chức tôi.
Nhưng rất ngạc nhiên, đại tá Wilson đặt tay trên vai tôi và nói tôi đã làm hết mức với tiểu đoàn này và ông rất tin tưởng tôi. Ông nói, hảy trở về TĐ.
GẶP LẠI TIỂU ĐOÀN TRƯỞNG
Tôi lên trực thăng và dùng máy gọi đại úy hảy thả trái khói để đánh dấu bãi đáp. Ông đang ở bìa phía nam của làng. Tôi chạy tới và ôm ông. Chúng tôi rất vui khi gặp nhau và đều sống sót.
Đại úy kể lại: Trong khi chiến đấu, ông đã gặp 8 tên VC, đang ở thế thượng phong và ra lịnh ông đầu hàng. Vì một lý do nào ko biết, và hướng dẫn bởi một thôi thúc điên cuồng (insane impulse), ông đã la hét, xung phong và bắn vào chúng cùng một lúc. Ông đã vượt qua chúng và trốn thoát. Nhưng tên tà-lọt (bat boy) nghiện hút của ông đã ko làm như vậy, và ông ko biết nó ở đâu. Viên tiểu đoàn phó bị giết. Một tổn thất lớn. Tổng cộng (all in all) tiểu đoàn 33 BĐQ có 30 chết, 75 bị thương, và 40 mất tích.
Cánh B gồm hai đại đội do tiểu đoàn phó chỉ huy và trung sĩ Bennet làm cố vấn thì rõ ràng (evidently) bị quét sạch trong MƯỜI PHÚT ĐẦU TIÊN. Lúc VC tràn tới, họ chỉ còn tám người và sau đó bị bắt làm tù binh. Sau này chúng tôi biết rằng chúng tôi đã đánh với HAI TRUNG ĐOÀN CSBV gồm bốn ngàn người có công sự vững chắc với dây điện thoại, súng đại liên, súng ko giật và cối. Một chiến tuyến như vậy để đánh những người lính BĐQ trang bị nhẹ giữa đồng trống. NỬA tiểu đoàn đã thiệt hại chỉ trong một buổi chiều.
Đại tá Wilson muốn kiểm tra tình hình của làng, và muốn tôi đi theo. Chúng tôi đi theo TQLC, họ đang bắt đầu di chuyển để lục soát đầu phía đông của làng -- đây là hướng mà địch đã tiến vào. TQLC vừa di chuyển vừa nhìn chăm chú (peer) mỗi bụi rậm và nhà, súng sẵn sàng. Tôi ngạc nhiên khi thấy đại tá dẫn đầu đoàn quân này. Ông rút khẩu súng lục 9 ly, cho một viên đạn lên nòng và bắt đầu sải bước (stride) dọc theo một đường hẹp chạy ngang giữa làng. Ông đã đi trước TQLC một đoạn. Tôi nghĩ đó ko phải là khôn ngoan vì ông có thể là đại tá đầu tiên bị bắt sống trong cuộc chiến này. Nhưng đại tá tiếp tục sải bước, ko sợ hãi. Tôi đi bên cạnh ông, tóc dựng đứng (bristle), súng các-bin sẵn sàng. TQLC đi theo ông. Sau khoảng 30 phút, chúng tôi tới cuối làng. Chúng tôi có thể thấy những cánh đồng trống trải ở phía trước. Đại tá quay lại vì ông đã xong nhiệm vụ. Ông nay biết rằng ko còn VC trong làng. TQLC cũng ngừng lại. Sau đó, họ tiếp tục tiến tới.
ĐI NGANG BÃI CHIẾN TRƯỜNG
Trên đường trở lại trực thăng, chúng tôi đi qua cánh đồng mà cánh B của TS Bennet bị phục kích. Toàn cánh đồng đầy xác chết. Do trời nóng bức, các xác đã sình lên (bloat) và có màu vàng. Ruồi bu đầy mặt họ. Một số chết với mắt mở lớn, cứng đơ vì sốc (frozen in shock). Máu chảy ra từ lổ mủi. Những cánh tay cứng ngắt với hình dạng quái đản (grotesque). Một cảnh tượng rất buồn. Một cánh đồng toàn người chết, như một cảnh rùng rợn (macabre) nào đó trong một chiến trường cổ xưa. Đây có thể là một bức ảnh ngoạn mục (spectacular) nhứt của chiến tranh này nhưng tôi ko muốn chụp ảnh. Điều gì đó từ bên trong nói rằng tôi ko nên làm buồn phiền những con người dũng cảm này.
ĐÓN TIẾP BÁO CHÍ
Chúng tôi trở lại quảng trường và nhà thờ của làng. Vào lúc này cánh báo chí đã tới. Người Lính Biệt Kích Sài Gòn (Saigon Commando), từng thăm tôi ở Tây Ninh cũng trong nhóm này. Tôi ko thích họ. Họ đã hành động như ma-cà-rồng hay quỉ hút máu (ghould). "Hảy nhìn ở đây," một kẻ la lên, "một xác chết." Họ lăng xăng khắp nơi và bắt đầu chụp hình.
Đại tá Wilson giao tôi nhiệm vụ đưa họ quan sát chiến trường. Tôi đã làm như vậy một cách miễn cưỡng, và cố gắng ko cho họ đến nơi có người chết. Tôi ko muốn thấy các phóng viên này hân hoan (glee) trên những cảnh buồn nhứt của chiến tranh. Những người đã ngả gục này phải được yên bình. Tôi đưa họ tới những khu vực khác. Một xác ở đây, một vị trí súng ở kia, các nhà báo đã có một hình ảnh về những gì xảy ra. Một lực lượng lớn của VC đã chuẩn bị kỹ lưỡng trong hầm hố và TĐ 33 BĐQ bị quét sạch (got hose down).
Sau đó tôi trở lại quảng trường của làng và nói chuyện với một nhiếp ảnh viên tử tế (decent), có tên Peter Arnett. Tôi chỉ y nơi tôi đã sống với một gia đình người Việt trong lần dừng quân trước đây ở làng này. (TĐ 33 BĐQ đã từng đến làng vào đầu tháng 12/1964 -- người dịch). Đứa con gái nhỏ của họ chạy tới tôi và tôi bồng nó. Và đã được Arnett chụp (xem hình). Sau đó ảnh sẽ được đăng trên các tờ báo lớn ở Mỹ.
. . .
Đây là lúc các nhà báo rời làng. Vì trực thăng của đại tá Wilson chuyển tới chợ, ông đã ra đi với báo chí. Sau đó tôi gọi trực thăng để tản thương. Đại úy đi loanh quanh, nói chuyện với lính, tìm cách phục hồi tiểu đoàn. Vào buổi chiều, Vui Vẻ 6 đã tới với một thùng bia và thư từ. Ông có vẻ thỏa mãn (was a sight of sore eyes). TQLC giờ đây ở phía đông của làng để truy đuổi VC. Lúc đó khoảng 5 g chiều. Mặt trời sẽ lặn sớm (would set soon).
DÂN KINH HOÀNG VÌ VC TẤN CÔNG TQLC
Trong làng hoàn toàn yên tỉnh và đây là lúc để tắm. Tôi mặt quần cụt ra giếng, múc nước dội lên đầu và bôi sà-bông. Trong lúc mặt mủi đầy sà bông, đột nhiên tôi nghe dân làng chạy ngang tôi trong hoảng loạn. Họ vừa chạy vừa la. Trẻ con kêu khóc. Tôi chặn một người và hỏi. Y chỉ về phía sau và nói: VC, VC.
Tôi ko thể tin được. VC ở trong làng. Ko thể tin được vì cả một tiểu đoàn TQLC ở đó. Nhưng tôi phải tin những gì tôi đã nghe. Dân làng biết rõ khu vực này và nay họ đang kinh hoàng (terrify). Lập tức tôi chụp khăn tắm. Ko có thời gian để dội rửa sà-bông vì VC có thể ở ngay sau người đàn ông sắp chạy tới. Do đó tôi chùi sà bông khỏi mặt, chụp khẩu các-bin và đạn, và chạy nhanh về BCH của TĐ.
Chẳng bao lâu tôi bắt đầu thấy TQLC chạy ngang làng. Họ đang kinh hoàng. Nhiều người ko có vũ khí. Họ chạy tán loạn (full scale rout). Tôi gặp đại úy và chúng tôi nhanh chóng lập tuyến phòng thủ ở đông làng với BĐQ của chúng tôi. Chúng tôi bảo các sĩ quan BĐQ chận lính TQLC đang chạy ngang làng và gom họ lại phía sau phòng tuyến. Kế đó chúng tôi gửi các toán tuần tiểu tới phía trước phòng tuyến để chận địch cũng như đón tiếp lính TQLC chạy về.
Hai cố vấn TQLC xuất hiện. Một người là trung úy Phil Brady. Chẳng bao lâu tôi biết hết câu chuyện. Cả TĐ TQLC, 500 người, đã bị quét sạch, vì bị phục kích từ ba hướng giữa đồng trống. Y nói xếp y, một đại úy TQLC Mỹ bị bắn bể mủi và bị bắt sống với một trung úy Mỹ khác. Viên hạ sĩ quan của họ mất tích và VC đang tiến về chúng tôi. Tôi bảo y nhanh chóng tổ chức lính TQLC. Họ sẽ dùng như trừ bị và chiến đấu khi có yêu cầu. Y đã cố gắng thu gom tàn quân, tái tổ chức họ thành một đv chiến đấu và liên lạc thường xuyên với tôi. Y là một con người bình tỉnh. BĐQ của chúng tôi đã cho họ vũ khí và súng và chia xẻ những gì chúng tôi có.
LẬP PHÒNG TUYẾN CHỜ ĐỊCH TẤN CÔNG
Tôi và đại úy tiến ra phòng tuyến để kiểm tra. BĐQ đã dàn quân theo hình vòng cung hướng về phía đông và TQLC ở phía sau làm trừ bị. Họ chỉ còn khoảng 150 người. Tôi nhận thấy một mương đào (ditch) ở sau vị trí chúng tôi. Nếu chúng tôi bị tràn ngập, tôi sẽ trốn thoát (escape) theo mương này. Nửa giờ kế dài như một thế kỷ. Mọi con mắt đều nhìn phía trước và tay trên cò súng. Trời sắp tối. Các toán tuần tiểu BĐQ báo cáo. Họ đang ở cuối làng và nhìn những cánh đồng trống trước mặt. Ko có VC. Chúng tôi có thể nghỉ ngơi một chút. Ít nhứt chúng tôi có một báo động sớm khi địch tới.
Trời đã tối. Vẫn ko có VC. Chúng tôi tiếp tục chờ. Bây giờ là 10 g đêm. Vẫn ko có VC. Họ có thể tấn công chúng tôi bây giờ vì rất thuận lợi. Có một nguyên tắc chiến thuật là đuổi theo một kẻ thù đang rút và tấn công họ trước khi họ ngừng để tái tổ chức. Các "khách quý" của chúng tôi chưa đến. Một cách nào đó, đại úy đã biết địch đã rút khỏi đông làng và hiện ở một đỉnh đồi ở 5 km đông bắc làng và qua đêm ở đây. Ông yêu cầu gọi pháo để tấn công. Tôi liên lạc với L-19 bay trên đầu. Y chuyển tiếp yêu cầu này.
HỎA LONG C-47 XUẤT HIỆN LẦN ĐẦU TIÊN
Lát sau tôi nghe tiếng vo vo (buzz/drone) của một máy bay nhiều động cơ đến khu vực. Họ tiếp xúc với tôi và nói danh hiệu truyền tin là "Puff the magic dragon". Họ cho biết đây là lần đầu tiên họ xuất hiện tại VN. Họ hỏi vị trí của địch. Tôi hướng dẫn họ trên máy và họ bay tới. Tôi nghe tiếng động cơ trong bóng tối, hướng về đông bắc. Đột nhiên bầu trời thắp sáng (light) với đạn lửa bắn xuống đất từ một nơi nào đó từ trên trời. Như nham thạch nóng chảy (molten lava) đổ từ trên trời và hoàn toàn im lặng. Hoàn toàn ko một tiếng động. Một lát sau đó, một tiếng rú (howling noise), một tiếng động ghê rợn (eerie), xuyên qua bầu trời. Sau này tôi mới biết tiếng động này tạo bởi một đại bác nhiều nòng gắn ở cửa một vận tải cơ C-47, có thể bắn nát một sân football trong năm giây. Sau 15 phút bắn phá, máy bay về căn cứ.
NHẬN LỊNH MỚI
Yên tỉnh trở lại. Hôm nay là ngày cuối năm dương lịch (New Year's Eve). Trung úy Brady và tôi và đại úy tổ chức tiệc. Chúng tôi khui bia hộp trong khi đại úy uống rượu đế. Khoảng 1 giờ đêm, đột nhiên L-19 gọi. Có lịnh từ BTL quân đoàn. Phải rời làng vào sáng nay. Tôi ko thể tin. Ko thể như vậy được. Tôi ko thể bỏ rơi những người dân đáng tin cậy (faithful) này trong tình hình như vầy. Tôi nhờ phi công L-19 nói với BTL rằng chúng tôi ko rời làng. Tôi nhờ y chuyển nguyên văn yêu cầu của chúng tôi "Chúng tôi từ chối tuân lịnh." Khoảng một giờ sau y gọi lại, "Các anh tiếp tục đóng quân tại chỗ."
Chúng tôi uống thêm bia và đi ngủ.
Trời hừng sáng. VC đã ko tấn công. Làng đã sống lại với đủ âm thanh: gà cục tác (cluck), chim ríu rít (chirp), dân làng tiếp tục cuộc sống hàng ngày. Mọi thứ trở lại bình thường. Điều này khiến tôi ngạc nhiên.
TRUNG SĨ MỸ THOÁT CHẾT TRỞ VỀ
Đại úy cho người mời tôi đến lều. Tôi thấy một trung sĩ TQLC Mỹ ngồi trên ghế dài. Y là người đã được báo cáo mất tích đêm trước. Tôi chưa thấy ai hoàn toàn kiệt sức như vậy. Y chằm chắm (stare) nhìn về phía trước, điếu thuốc âm ỉ (smolder) trong tay. Một người nào đó ân cần (graciously) mang cho y một chai bia Larue (một loại bia sản xuất tại SG, rất phổ biến trước 75 -- người dịch). Y kể lại câu chuyện. Y đã bị chận đánh giữa đồng trống với phần lại của TĐ TQLC. Tất cả chỉ xảy ra trong chưa tới một giờ. Hàng trăm người bị giết và bị thương. Toán quân đi phía sau đã chạy trong hoảng loạn. (Theo một người lính TQLC VNHCH sống sót, do đội hình TĐ kéo dài, nên đại đội chỉ huy và một đại đội đi sau đại đội này đã ko lọt vào ổ phục kích, nên mới rút chạy được về làng -- người dịch). Trung sĩ Mỹ này giả chết. Lợi dụng trời tối, ông bò và núp ở một con mương. Ông thấy VC di chuyển chung quanh, bắn vào đầu những TQLC sống sót. Họ bắn từng người một. Ông nằm trong nỗi kinh hoàng vì sợ bị tìm thấy. Sau đó VC rút. Ông nằm đó tới sáng và vào làng.
MỞ ĐƯỜNG VỀ VŨNG TÀU
Sáng hôm đó cả một lữ đoàn dù 1500 người đổ xuống. Chúng tôi phối hợp với họ. Họ sẽ tiến về phía đông, đi ngang địa điểm mà TQLC bị tàn sát và truy đuổi VC. Chúng tôi sẽ di chuyển về Vũng Tàu để mở đường. Cùng lúc, một đoàn thiết vận xa M-113 sẽ từ Vũng Tàu tiến lên. Họ hộ tống một số xe tải để lấy xác. Người chết sẽ về Biên Hòa để nhận dạng bởi gia đình và chôn cất.
Đến lúc phải di chuyển. Chúng tôi vừa trải qua một trận đánh lớn. Tôi rất buồn và nghĩ rằng lính BĐQ cũng như vậy. Nhưng họ đều vui vẻ trong khi chuẩn bị di chuyển. (Có lẽ họ nghĩ rằng về Vũng Tàu để dưỡng quân nên vui vẻ -- người dịch).
Tôi lấy khẩu các-bin và đi cùng với họ với tấm lòng nặng chỉu (a heavy heart). Gần như cùng lúc đó, một cuộc đảo chánh xảy ra tại SG.
TRÁNH ĐƯỢC PHỤC KÍCH CỦA ĐỊCH
Đại úy có một kế hoạch tốt. Ông ko ngu dại khi để cả TĐ di chuyển trên tỉnh lộ. Thay vào đó, ông cho đi cách lộ một km với các toán tuần tiểu bung rộng. Với cách này, nếu địch phục kích trên đường, chúng tôi sẽ đánh tập hậu chúng. Trong khoảng 5 km đầu tiên mọi thứ đều yên tỉnh. Và khi chúng tôi xuống một đồi dài và bắt đầu vượt qua một mương ở chân đồi, một khẩu đại liên 50 từ đỉnh đồi đối diện bắn về hướng tiến quân.
Đạn rơi chung quanh chúng tôi. Tôi bò vào một con mương. Một vài lá rơi trước mặt tôi. Tôi nghĩ rằng TĐ trưởng ko nắm vững tình hình (have a good bead on) nên ông gửi thám báo lục soát phía trước. Tôi nói đại úy nên gọi pháo binh. Ông đồng ý và gọi máy. Đột nhiên, chỉ khoảng một phút sau, một đạn đại bác nổ trước chúng tôi. Tôi cười và khen đại úy vì pháo binh đã phản ứng nhanh chóng. Nhưng ông nói, pháo mà tôi gọi chưa bắn phát nào.
Điều gì xảy ra. Đúng là đạn 105 ly của VNCH. Ko thể là đạn của VC. Tôi chợt nghĩ, có lẽ pháo do thiết giáp gọi trong lúc họ tiến lên từ Vũng Tàu.
Tôi liền gọi L-19 và yêu cầu thiết giáp đừng gọi pháo binh bắn về phía bắc. Một lúc sau L-19 cho biết đó là pháo binh do thiết giáp yêu cầu. Tôi nhờ L-19 báo cho thiết giáp biết "đường an toàn" (no-fire line): Họ có thể bắn bên dưới đường này và chúng tôi bắn bên trên đường này. Một lát sau pháo binh chúng tôi đã nổ vào đồi trước mặt. Sau đó, khẩu đại liên 50 của địch im bặt. Chúng tôi cẩn thận tiến lên đồi mà ko đụng độ. Chúng đã rút đi (had bugged out). Tôi nghĩ một lực lượng lớn định phục kích nhưng đã rút khi chúng tôi đánh vào cạnh sườn của họ. Chúng tôi tiếp tục tiến cho tới khi gặp thiết giáp và quay lui về Bình Giã.
Có nhiều hoạt động ở làng này. Có nhiều nhân vật quan trọng (big whig) tới làng. Một trong số họ là Tỉnh Trưởng. Đi với ông là một cận vệ. Đây là gả rất đáng sợ, một kẻ có vẻ độc ác (evil looking dude), cao lớn và ốm với mặt vàng nhạt. Hắn có vẻ giống Jack Palance (nhân vật phản biện trong phim "Shane"). Khi trực thăng đáp, gả xuống trước tỉnh trưởng để kiểm tra khu vực. Y bước xuống đất chầm chậm, như một con mèo, đồng thời liếc chung quanh -- giống như một con báo.
ĐỊCH TRẢ TỰ DO CHO LÍNH BĐQ
Những điều khác cũng bắt đầu xảy ra. Một số BĐQ bị địch bắt, nay được thả. Họ được địch tuyên truyền rằng ko nên chiến đấu nữa và được trả tự do. VC cũng tử tế với thương binh chúng tôi. Chúng đã băng bó cho họ và nói với họ rằng sau đó sẽ khiêng họ ra quốc lộ để đoàn xe của chính phủ chỡ họ về.
Tại sao chúng lại tử tế với chúng tôi? Trong khi chúng lại bắn vào đầu các TQLC bị thương? Tôi đã biết câu trả lời. Không có sự tha thứ (quarter show) giữa TQLC và VC. Tôi đã nghe nhiều câu chuyện về tra tấn và xử tử. Ngược lại (conversely), các TĐ BĐQ, kể từ tháng 7 vừa rồi, đã bắt đầu một chính sách rất tử tế (extremely fair) với tù binh. Họ ko đánh đập chúng, nhưng cho chúng thức ăn, nước uống và thuốc. Địch đã biết điều đó. Và chúng đã đối xử như vậy với tù binh chúng tôi.
Các lính BĐQ trở về cho biết trung sĩ Bennet và binh nhì Craft đã bị bắt và canh giữ 24 giờ một ngày, ko có cơ may trốn thoát. Cả hai đều khỏe mạnh, dù một vài người nói họ nghĩ rằng trung sĩ bị thương nhẹ. Họ cũng nói có hai đại úy cố vấn TQLC bị bắt. Một bị thương ở mặt. Tôi báo cáo lập tức thông tin này về ban cố vấn ở BTL quân đoàn vì tôi đã biết mẹ của Bennet đã nhận một điện tín báo tin con trai mất tích. Tôi muốn bà ta biết rằng con mình còn sống.
THU NHẶT XÁC CHẾT
Giờ đây là công việc gớm ghiết (gristly) khi phải tìm kiếm và đưa các xác chết lên xe tải. Đó là một cảnh tượng ko vui và hôi thúi (wretched and putrefying scene). Các toán lính bỏ xác chết lên băng-ca đưa tới trung tâm của làng. Mọi thứ đều quái đản (it was all so grotesque). Các xác đều sình chương và vàng. Tay và chân đều cứng trong hình dạng kì quái (bizarre). Khi các toán lính đến các xe tải, họ đã cố gắng bỏ các xác vào "túi đựng xác" (một túi lớn bằng nhựa với dây kéo). Mùi rất kinh khủng (horrible). Người ta ói mửa khắp nơi. Các xác đã thối rửa hai ngày. Nó khiến bạn ngộp thở (it made you gag). Tôi ko hiểu làm thế nào những người lấy xác chịu đựng được. Nhiều người mang khẩu trang (gauze mask) nhưng cũng ko ngăn mùi hôi. Sau một lúc họ hết bao đựng xác và bắt đầu ném xác lên xe tải. Khi họ làm xong, có tổng cộng 12 xe tải với xác chồng chất cao. Thật ko thể tưởng tượng được. Một cảnh rùng rợn! Đoàn xe tải rời làng và hướng về Sài Gòn.
Sau đó trong ngày tôi nghe một bản tin trên đài Quân Đội Mỹ (AFN). Phát thanh viên nói rằng đô đốc Sharp, tổng TL của lực lượng Mỹ ở Thái Bình Dương vừa nói ở Honolulu, "Chiến thắng như chúng ta biết, sẽ đạt được tại VN trong sáu tháng."
Ông ta là ai? Làm thế nào có thể có một khoảng cách lớn như vậy giữa chúng tôi? Ông đã ko biết điều gì đang xảy ra?
Giờ đây chúng tôi về nhà. Trực thăng tới và chúng tôi bay đi, hướng về phía bắc và tây và hướng về Sài Gòn. Trận Bình Giã đã qua./.
San Jose ngày 16 tháng 11 năm 2022.
Tài Trần.
=========================
TB. Theo thông tin mới tìm trên mạng, người đại úy tiểu đoàn trưởng trong chuyện này là NGUYỄN VĂN ĐƯƠNG, năm 1971 là liên đoàn trưởng LĐ 5 BĐQ. Sau 75, ông đi tù 13 năm, và sang Mỹ năm 1992 và định cư ở nam Cali. Con gái ông chính là cháu bé mà trung úy (lieutenant) James Behnke bồng, đã được Peter Arnett chụp năm 1964 và phổ biến toàn thế giới.
.jpg)
 |
| Tướng Throckmorton, chỉ huy các cố vấn tại Việt Nam, trao tặng đại úy Behnke Huy chương Chiến sĩ - huy chương cao nhứt cho sự dũng cảm khi ông cứu phi hành đoàn Mỹ khỏi máy bay bị cháy tại Bình Giã. |
