Tuesday, June 20, 2023

CHẾT Ở TUỔI 30 VÌ UNG THƯ MÁU.

- Đời là vô thường.

Sáng nay một láng giềng kể: Một đứa cháu họ khoảng 30 tuổi, đang ở đỉnh cao của sự nghiệp, đã chết vì ung thư máu trong tháng này. Xác đang quàn ở nhà xác. Y đã phát hiện ung thư từ năm ngoái.

Với mức lương cả trăm ngàn đô năm, y đã mua căn nhà 2 phòng khoảng 7-800 ngàn đô ở gần San Francisco. Y chết đi để lại cho bạn gái (chưa cưới hỏi) căn nhà này.

=======

ĐIỀU TRỊ UNG THƯ (UT) MÁU VÀ CÁC GIẢI PHÁP TRỊ LIỆU

Việc điều trị UT máu và UT tủy xương tùy thuộc vào loại của UT, tuổi của bạn, UT đã tiến triển nhanh như thế nào, nơi UT đã lây lan và các yếu tố khác. 

1/ Cấy/ghép (transplantation) tế bào gốc: Người ta sẽ truyền (infuse) tế bào gốc* khỏe mạnh vào cơ thể. Tế bào gốc có thể lấy từ tủy xương, máu đang luân chuyển và máu của cuống nhau. 

* Tế bào gốc này tạo ra máu. 

2/ Hóa trị: Giải pháp này dùng các thuốc trị UT để can thiệp (interfere) hay ngăn sự phát triển của tế bào UT trong cơ thể. Để hóa trị, đôi khi người ta kết hợp vài loại thuốc với nhau. Hóa trị cũng có thể dùng trước khi cấy ghép tế bào gốc.

3/ Xạ trị: Giải pháp này có thể được dùng để hủy các tế bào UT và giảm đau cho bịnh nhân. Cũng có thể được dùng trước khi cấy ghép tế bào gốc. 

===

CÁC LOẠI UT MÁU.

Có ba loại UT máu và UT tủy xương:

1/ UT máu (leukemia) xuất phát từ máu và tủy xương. Điều này xảy ra khi cơ thể tạo QUÁ NHIỀU tế bào bạch cầu (white blood cell) và can thiệp vào khả năng của tủy xương để tạo tế bào hồng cầu và tiểu huyết cầu (platelet)-hình đĩa ở trong máu giúp máu đông cục). 

2/ Hodgkin lymphoma là một UT máu phát triển trong hệ thống bạch huyết (lymphatic system) từ những tế bào có tên tế bào bạch huyết hay tế bào lympho. UT này có đặc điểm là sự hiện diện của một tế bào lympho bất thường có tên tế bào Reed-Sternberg. 

3/ Non-Hodgkin lymphoma là UT máu phát triển trong hệ thống bạch huyết từ các tế bào có tên tế bào bạch huyết, một loại tế bào bạch cầu giúp cơ thể chống nhiễm trùng.

4/ Đa u tủy (multiple myeloma) là một UT máu bắt đầu từ tế bào huyết tương của máu (blood's plasma cell), một loại tế bào bạch huyết tạo ra trong tủy xương. 

Ngoài ra cũng có những dạng UT máu hay UT tủy xương rất hiếm khi xảy ra, hay kết hợp với các bịnh khác.

=====

CÁC TRIỆU CHỨNG CỦA UT MÁU

Một số triệu chứng thường xảy ra của UT máu và UT tủy xương gồm:

- Sốt, lạnh rung (chill).

- Mệt hay yếu sức day dẳng (persistent).

- Không thèm ăn, buồn nôn (nausea). (Phân biệt với nôn mửa là vomit).

- Sụt cân ko rõ lý do.

- Ra mồ hôi (sweat) vào ban đêm.

- Đau nhức xương/khớp.

- Khó chịu ở vùng bụng. 

- Nhức đầu.

- Khó thở (shortness of breath).

- Nhiễm trùng thường xuyên.

- Ngứa da hay da nổi mụn (skin rash).

- Các cục u tạo bởi bạch huyết phồng lên ở cổ, xem hình, nách và vùng bẹn (groin).



====

UT MÁU ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN NHƯ THẾ NÀO?

1/ Sinh thiết.

2/ Dựa vào CT scan hay MRI: Kỹ thuật này chỉ hữu ích cho một số UT. Như có thể phát hiện một khối u bạch huyết to hơn bình thường, triệu chứng thông thường của u lympho, nhưng thường ko dùng để chẩn đoán UT máu, một loại UT ko tạo ra những khối u có thể thấy được. Tuy nhiên kỹ thuật này vẫn hữu ích một khi UT đã ảnh hưởng các vùng khác của cơ thể. 

3/ Thử máu.

Đếm huyết cầu trong máu hay CBC đo mức độ của các chất quan trọng trong máu. Ví dụ, mức độ bất thường của một số protein có thể cung cấp thông tin về bịnh. Nếu nghi bạn bị đa-u tủy, bs sẽ kiểm tra mức độ calcium trong máu. Nếu nghi bạn bị u lympho, bs sẽ đo mức độ của một en-zim có tên lactase dehydrogenase hay LDH.  

Bài viết này dịch từ: cancercenter.com


No comments:

Post a Comment