Monday, September 30, 2024

 TRẦN = 4215 = 12 = 3

DIỆU = 4156 = 16 = 7

LINH = 3155 = 14 = 5

cộng lại: 3 7 5 = 15

Monday, September 23, 2024

 https://www.flickr.com/photos/13476480@N07/albums/72157673110471852/with/29604371190

Thursday, September 19, 2024

 

Havasupai Falls closed indefinitely; clean-up work begins after destructive flood

Close
Deadly flash flooding in the area resulted in the death of a Gilbert woman. Mason Carroll reports.
Published: Aug. 26, 2024 at 5:24 PM PDT|Updated: Aug. 26, 2024 at 7:23 PM PDT

HAVASUPAI INDIAN RESERVATION, AZ (AZFamily) — The search for the woman who went missing after she was swept away in a flash flood near Havasupai Falls is over, and now recovery work begins after destructive weather hit the area.

Search crews found the body of 33-year-old Chenoa Nickerson, of Gilbert, over the weekend after several days of searching.

Flooding in the area caused over 100 people to be taken by helicopter to safety and damaged parts of the Havasuapai tribe’s community.

Havasupai’s crystal clear water typically looks crystal clear, but it turned into raging brown water during a flash flood late last week, leaving hikers stranded.

“The immediate reaction was making sure we got everyone to high ground and to safe locations that included the hundreds of tourists that were in the Canyon at the time,” Tribal spokesperson Abbie Fink said.

Some of those who were airlifted included a handful of tribe members who went home to flood damage.

“The remaining are in their homes or staying with others if their home was damaged,” Fink said. “We did hear reports of some of the tribal member’s homes suffering, water damage and other things. Some of the public buildings in Havasupai as well.”

Despite their hardships, tribe members took in stranded hikers.

“The tribe took on the responsibility of taking care of those tourists that were there during this time,” Fink said. “So they shared their food and the water and other, you know, blankets and other things.’

Getting supplies to the tribe is a challenge: you must have them dropped off by helicopter or walk miles into town. However, now that the trails are impassible, it complicates their recovery efforts.

The Arizona Army National Guard was called in over the weekend to help search for Nickerson, who also provided assistance to the tribe.

“So fortunately there was plans for supplies to be shipped in before the flood occurred, and the National Guard was able to bring in the majority of that over the weekend,” Fink said.

Havasupai will be closed to hikers and tourists indefinitely during this clean-up process to allow the state, federal government, and the tribe to inspect the damage and begin repairs.

“So there’s no estimated time yet when it will reopen, but we’re hopeful that we’ll be able to do that in short order,” Fink said.

The Havasupai Tribe is asking for donations to be delivered to the Grand Cayon Caverns Inn front desk, if possible, or at two Flagstaff locations. They are:

  1. Grand Canyon Trust on Tuesday, Aug. 27, by 4 p.m.
  2. Ceiba Adventures on Tuesday, Aug. 27 and Wednesday, Aug. 28, from 8:30 a.m.- 4:30 p.m.

They need:

  • Cleaning Supplies (Mops, cleaning sprays, mop buckets, etc.)
  • Cases of drinking water
  • Non-perishable food
  • Dog and cat food
  • Horse feed
  • Work gloves, hard hats, safety glasses, reflective vests
  • Trail work tools: shovels, 5-gallon buckets, pick-axes, pulaskis, wheelbarrows, chain saws, and gasoline.

The tribe says it’s currently not accepting cash or money donations.

See a spelling or grammatical error in our story?

 Mai Bá Kiếm; Vì sao vùng cao ngập mưa, vùng trũng ngập triều?

Đọc tin mưa ngập ở TP.HCM sáng 18/9, tuy thời sự nhưng rất cũ, có vài chi tiết mới: Công ty Thoát nước đô thị cử nhiều nhân viên đặt cảnh báo, chỉ dẫn người dân chọn đường ngập thấp; điều xe bồn đến hút nước trên đường Nguyễn Văn Khối (Gò Vấp) để giảm ngập. Do phóng viên dốt, không biết xe bồn màu vàng là xe hút cống bị nghẹt, và một xe có bồn năm khối không thể hút hết nước trên đường Nguyễn Văn Khối được!

Báo trích dẫn "tổng kết" của Sở Xây dựng: Thành phố có 13 tuyến trục chính ngập do MƯA (ở Gò Vấp, Thủ Đức, Q.12, TP.HCM) và năm tuyến trục chính ngập do TRIỀU CƯỜNG (Bình Chánh, Nhà Bè, Q.7). Sở không nói nguyên nhân gây ngập mưa và ngập triều, chỉ hứa nạo vét cải tạo kênh Hàng Bàng, kênh Tham Lương - Bến Cát - Rạch Nước Lên. Người dân không biết vì sao vùng đất gò cao (Gò Vấp, Thủ Đức) bị ngập sau mưa rất lâu (24 tiếng) và vùng đất thấp (Bình Chánh, Nhà Bè) ngập do triều cường 2-3 tiếng?

Nói thẳng ra, do "đô thị hóa tham lam ngu dốt"! Ngày xưa, Thủ Đức, Gò Vấp là đất gò trồng rẫy, nước mưa ngấm xuống đất và chảy trên bề mặt tùy theo lưu vực đổ ra kênh, mương. Khi cấp phép xây dựng, Sở Xây dựng không xét code nền có cản trở nước mưa thoát trên bề mặt không? Sở cho mật độ xây dựng, nhưng không kiểm tra phần diện tích không được xây phải để trống cho nước mưa ngấm xuống đất.

Tất cả cao ốc, chung cư, nhà phân lô đều tráng xi măng phần đất không được xây, chỉ chừa vài lõm đất trồng cây và hoa. Nước mưa chỉ còn cách thoát trên bề mặt nhưng bị cản bởi code sân cao hơn mặt đất. Khốn nạn nhất là việc cho phép các dự án Bất động sản san lấp cống hở, mương hở để thoát nước (ở Gò Vấp, Tân Bình, Thủ Đức...) rồi thay bằng cống hộp. Mặc dù, đứa con nít cũng biết lưu lượng nước mưa chảy xuống cống, mương hở, nhiều gấp 100 lần lượng nước gom vào miệng hố ga (hố cách nhau 20m, còn bị bịt bằng lưới rác).

Hồi xưa ở Tân Sơn Nhứt, nên tôi biết 1.530ha đất phi trường và vùng đệm xung quanh (Tân Bình, Gò Vấp, Hóc Môn) đều xài mương, cống hở. Ở phía nam, mương hở từ Sư đoàn Dù chảy qua trường Quốc gia nghĩa tử, đổ ra cây cầu (nay lấp bít xây Bệnh viện đa khoa Tân Bình) chảy vô kênh Nhiêu Lộc. Cống hở từ cổng Phi Long chảy ra trước cổng Bệnh viện 3 dã chiến Hoa Kỳ (nay là Bệnh viện phụ sản). Mương hở phía Bắc Tân Sơn Nhất dẫn ra kênh Hy Vọng dài 1,2km đổ vào Tham Lương. Mương hở phía Đông Tân Sơn Nhất, đổ ra Gò Vấp.

Sau năm 1975, lần lượt các mương hở xung quanh Tân Sơn Nhất bị lấp thành cống hộp, các hồ trữ nước (trong trại Hoàng Hoa Thám) bị lấp, xây Khu dân cư Cộng Hòa, Hoàng Hoa Thám. Chưa kể, tất cả kênh trong nội thành bị lấn chiếm, thu hẹp, nhiều đoạn kênh bị lấp đặt cống vì lý do hôi thúi, như kênh Hy Vọng, kênh Hàng Bàng (từ Lò Gốm đến Bình Tiên).

Nếu Sở chỉ nạo vét các kênh mương, mà không tháo dỡ bê tông phần đất không được xây dựng, hạ các code nền cản dòng chảy bề mặt, không phục hồi ao chứa nước trong Hoàng Hoa Thám, hồ Kỳ Hòa, Radar Phú Lâm, Bàu Cát... thì hệ thống cống hộp không đủ thể tích để thoát nước.

Bởi vậy, mới có các bài báo đặt tựa mỉa mai "Gò Vấp, Thủ Đức: Nâng đường cao mấy vẫn không hết ngập"; "Nhiều đường ở TP Thủ Đức ngập nước 24 tiếng chưa rút".

Trước năm 1975, Nhà Bè, Bình Chánh là vùng ruộng bán ngập (nước lớn ruộng ngập 40-50cm, nước ròng mặt ruộng cao hơn mặt nước 1-2m). Ngày nay, do san lấp ruộng xây nhà, nước không tràn đồng được, mực nước lớn trên dòng sông cao lên, nên Nhà Bè, Bình Chánh chuyển từ "RUỘNG BÁN NGẬP" thành "ĐƯỜNG BÁN NGẬP!


Ảnh: Đường số 6, khu dân cư Bình Đăng, quận 8, TP.HCM, thành "biển nước". Nguồn: Báo Thanh Niên

Wednesday, September 18, 2024

 

Tìm lại dấu xưa: 'Năm Thìn bão lụt' qua các tư liệu xưa

Hoàng Phương
Hoàng Phương
08/03/2024 07:39 GMT+7

Đến nay, tròn 120 năm xảy ra trận bão kinh hoàng ở vùng Gò Công xưa, dân gian thường gọi là "Năm Thìn bão lụt". Đó là ngày 1.5.1904, nhằm ngày 16.3 năm Giáp Thìn. Tâm bão là vùng ven biển Gò Công, nhưng khu vực bị ảnh hưởng nặng thì rất rộng: Mỹ Tho, Bến TreVĩnh Long, Sa Đéc và Sài Gòn - Chợ Lớn.

KỲ LẠ BÃO THÁNG 3

Đọc lại tư liệu xưa thấy nhiều sách báo nói về trận bão kỳ lạ và khủng khiếp này. Kỳ lạ bởi vì bão xảy ra đầu mùa hè, không phải mùa bão lụt ở vùng ĐBSCL. "Thình lình một trận bão thinh không/Nước lụt năm rồng gặp tháng rồng/Giông thổi trốc cây chim khiếp vía/Đất bằng nổi sóng chúng kinh hồn…". Đó là mấy câu thơ (trích) đăng trên tờ Nông Cổ Mín Đàm, số ra ngày 9.6.1904.

Nông Cổ Mín Đàm là một trong vài tờ báo tiếng Việt xuất bản sớm ở Sài Gòn, chuyên thông tin kinh tế, rao vặt, quảng cáo, chủ bút là Lương Khắc Ninh tự Dũ Thúc, người Bến Tre. Có lẽ đây cũng là tờ báo quốc ngữ đưa tin sớm nhất về trận bão này. Báo mỗi tuần ra một số vào thứ năm. Trận bão xảy ra ngày chủ nhật 1.5.1904 thì Nông Cổ Mín Đàm số ra ngày 5.5.1904 và các số tiếp theo đều có bài tường thuật: "Trong ngày 16.3, từ 6 giờ ban mai, trời mưa rỉ rả, tục gọi là mưa kéo vải, trời rập chẳng có mặt trời, mưa đến 12 giờ trưa. Gió thổi nặng ngọn, thổi riết đến 2 giờ chiều, thổi cho đến nhà xiêu cột ngả, tàu úp ghe chìm. Tại Sài Gòn me ngả đầy đàng, bên Xóm Chiếu nhà lăn chật đất, nước dâng lụt Nhà Bè, Long Kiểng, trâu bò trôi người vật lao xao".

Tìm lại dấu xưa: 'Năm Thìn bão lụt' qua các tư liệu xưa- Ảnh 1.

Bài tường thuật về trận bão năm Giáp Thìn 1904 trên tờ Nam Kỳ Tuần báo cuối cùng ra ngày 8.6.1944

Số báo tiếp theo (12.5.1904) tờ Nông Cổ Mín Đàm tường thuật chi tiết hơn: "Tại Sài Gòn, dưới sông, ghe chài và ghe đò chìm chẳng biết bao nhiêu, trên bờ cây ngã chật đàng, cu li làm đàng dọn không xuể... Đèn khí thì đứt hết chạy không đặng đến đổi (đỗi - NV) đô thành đều phải ở thầm, còn những kho tàng, nhà cửa, ghe tàu hư hại ước chừng một vạn hai ngàn chín trăm năm chục đồng bạc".

"Tại Gò Công, mấy làng ở gần biển đều rạp hết, nhà sập người trôi. Ở Tân Bình Điền và Tân Thành, mỗi làng còn sót lại vài chục người. Làng Kiểng Phước và Tân Duân Đông cũng bị nặng lắm".

Advertisements

"Tại Mỹ Tho, nhà cửa lâu đài cái thì hư, cái thì sập. Chaloupe của các chú 3 - 4 chiếc đều chìm hết. Những ghe buôn bị chìm chẳng biết bao nhiêu... Cũng trong ngày ấy, chuyến xe lửa hồi 2 giờ rưỡi chiều đi Mỹ Tho chạy đến giữa đàng thì bị gió thổi lật nghiêng".

"Hạt Bến Tre, nhà lá mười phần sập hết chín. Nhà ngói thì phần nhiều bị tốc nóc. Ba chiếc tàu chaloupe để đưa bộ hành trong hạt có 2 chiếc bị chìm. Một chiếc chìm tại sông Hàm Luông gần Ba Tri, một chiếc chìm tại Cái Mơn. Mấy tỉnh phía tây đều bình yên. Tại Sóc Trăng ngày ấy chỉ có một đám mưa lớn mà thôi. Cần Thơ thì cây trái hư hao chút đỉnh"…

BÃO Ở SÀI GÒN - CHỢ LỚN

40 năm sau, chẳng hiểu sao, tờ Nam Kỳ Tuần báo của nhà văn Hồ Biểu Chánh, trong số cuối cùng ra ngày 8.6.1944 lại có bài tường thuật rất dài và chi tiết về trận bão năm Thìn 1904. Bài báo kể rằng: Ngày chủ nhật hôm ấy, ở Sài Gòn có cuộc bỏ thăm bầu Hội đồng thành phố và chiều bữa trước, có lễ lạc thành tuyến đường xe lửa Gò Vấp - Hóc Môn. Tại buổi lễ này, có vị đọc diễn văn nói: "Nam kỳ vốn là Phật địa, không bao giờ có bão lụt tàn phá. Ấy là sự bảo đảm của nền thạnh vượng chung cho xứ sở, cho mọi người mà cũng là hạnh phúc riêng cho các công ty xe lửa…".

Tìm lại dấu xưa: 'Năm Thìn bão lụt' qua các tư liệu xưa- Ảnh 2.

Tờ giai phẩm Thần Chung xuân Nhâm Thìn 1952 có bài nhắc lại trận bão

Tư liệu của Hoàng Phương

Thế nhưng, vừa mới khen bữa trước thì sáng hôm sau trời cứ mưa lâm râm mãi. Đến giữa trưa thì gió bắt đầu thổi mạnh rồi vừa giông vừa mưa, mà mưa như cầm chĩnh mà đổ. Lần lần xe ngựa, xe kéo và bộ hành tìm chỗ trú ẩn hoặc chạy về nhà.

Cuộc tuyển cử Hội đồng thành phố bầu 6 nghị viên, nhưng hôm ấy chỉ có lối 30 cử tri tới phòng bỏ thăm rồi cũng chỉ có mấy ông khui thăm và công bố kết quả. Hơn 400 cử tri vắng mặt, thành thử 6 ông ra ứng cử đều không gom đủ số thăm, vì vậy nên chủ nhật tuần sau phải bầu lại.

Đến 5 giờ chiều thì mưa giông kịch liệt. Nhà lá và những ngôi nhà cũ ở quanh vùng Sài Gòn, phần lớn bị sập hoặc tốc nóc. Dọc theo sông Sài Gòn tàu lớn tàu nhỏ, tam bản, ghe chài bị đứt neo, trôi giữa sông bị sóng gió đánh ập vào, chiếc sụp xuống, chiếc trồi lên như khiêu vũ. Tàu với ghe đụng nhau mà chìm, tiếng người kêu khóc, cầu cứu vang dội…

Tới 10 giờ đêm, trời bớt giông nhưng vẫn còn mưa tới sáng thứ hai mới ngớt hột. Bấy giờ, trong thành phố mới thấy bóng người. Người ta thống kê có tới 900 cây lớn trốc gốc nằm ngổn ngang ở các con đường. Những cây còn đứng được thì cũng xiêu vẹo. Lá cây rụng lấp cả đường đi, bay tới trên cửa sổ nhà lầu, nhứt là ở miệt Chợ Cũ và gần sở Thương Chánh.

Nam Kỳ Tuần báo cũng dẫn nguồn tờ l'Opinion và Le Courrier tường thuật về trận bão ấy có một đoạn: "Dọc theo đường xe lửa chạy dựa mé sông từ Sài Gòn vô Chợ Lớn, có một cái vòi rồng từ trên trời thò xuống làm đổ ngã một toa xe, giựt đứt mái nhà ở depot xe lửa và đè nhẹp một cái nhà lá. Cách đó lối mươi thước, cái vòi rồng hốt một người nam đem tuốt lên không trung rồi liệng xuống mặt đất"…

Trong số báo ra ngày 8.6.1944, tờ Nam Kỳ Tuần báo còn giới thiệu ở cuối bài "Trận bão năm Thìn" là "còn tiếp", nhưng rồi đó cũng là số cuối cùng, sau 85 số báo ra liên tục từ tháng 9.1942. Có người cho rằng, thời điểm đó, Thế chiến 2 sắp kết thúc, kinh tế hết sức khó khăn. Vì vậy, cho dù có tiền cũng không thể mua được giấy in nên tờ báo đành phải đóng cửa. (còn tiếp)