Gần hai năm tính từ hiệp định (HĐ) Paris 1973 đã chấm dứt chiến tranh trên lý thuyết. Hai năm này đã thấy quả lắc đung đưa mà thất lợi nghiêng về Nam VN. Sài Gòn đã rất thất vọng đối với vài điều khoản của HĐ. Tổng thống Nguyễn văn Thiệu đã từ chối một dự thảo -- đặt ông trước 1 việc đã rồi -- mà tiến sĩ Kissinger đã trình bày với ông tháng 10/1972 tại SG, và sau đó ông đã đưa ra những gì ông và các cố vấn hy vọng sẽ là sự đảm bảo chặt chẽ của Nixon. những trao đổi giữa 2 người ko chỉ bằng điện tín (cable) mà còn bằng lá thư. "Điều gì xảy ra nếu chúng tôi bị tấn công?" Thiệu hỏi. "Chúng tôi ko có gì để chống đỡ." Nixon đã trả lời bằng thơ rằng nếu Bắc VN tấn công, Mỹ sẽ đáp ứng mạnh mẻ và lập tức. Cũng có những bảo đảm về tiếp tục viện trợ đáng kể (substantial) về quân sự và kinh tế.
Trần văn Lắm, bấy giờ là bộ trưởng ngoại giao Nam VN, đang ở Paris vào đầu tháng Giêng 1973, khi miền Bắc, sau 12 ngày bị Mỹ oanh tạc ồ ạt, đã tỏ dấu muốn tái tục hòa đàm. Ông đã được lịnh phải gặp Kissinger để thảo luận hai mối quan tâm lớn. Thứ nhất là điều khoản trong hiệp định ngăn ngừa Bắc VN xử dụng Lào và Cam-bốt như là căn cứ để tấn công Nam VN.
"Lào và Cam-bốt ko thể ngăn chận họ", Lắm nói với Kissinger. "Mỹ và B-52 cũng ko thể ngăn chận họ. Làm thế nào chúng tôi có thể ngăn chặn họ? Họ sẽ tiếp tục xâm nhập. Chúng tôi muốn có một sự đảm bảo rằng điều này sẽ không xảy ra.
TS Kissinger lấy 1 tờ giấy từ cặp da của y và đưa cho Lâm. Tờ giấy ghi lại cuộc nói chuyện giữa Kissinger và Lê đức Thọ, nhà thương thuyết của Hà Nội. Trong đó Thọ đã bảo đảm rằng 15 ngày sau khi ký kết HĐ, Bắc VN sẽ rút lực lượng khỏi Lào và Cam-bốt và ngưng xâm nhập vào Nam VN.
"Họ sẽ ko tấn công các ông xuyên qua vĩ tuyến 17," TS Kissinger nói. "Chúng tôi có đủ sức mạnh để họ tuân thủ. Ko có gì phải lo âu. Nếu họ tấn công các ông, chúng tôi sẽ phản ứng."
Lắm đã yêu cầu xác nhận điều đó bằng văn bản.
Kissinger đồng ý, và đưa 1 lá thư khác của Nixon.
Mối quan tâm thứ hai của SG là dù đã bị hạn chế bởi những điều khoản của hiệp định sắp ký kết như thay thế vũ khí theo tiêu chuẩn 1-đổi-1 nếu vũ khí bị hư hỏng hay mất mát và đạn được đã xử dụng, thì ko có một hạn chế như vậy đối với Bắc VN.
No comments:
Post a Comment